«ماموستا» پایگاه اطلاع رسانی دفتر امام جمعه پاوه
«ماموستا» پایگاه اطلاع رسانی دفتر امام جمعه پاوه

کلاس تاریخ خلافت سلاطین عثمانی

مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون تــاریــــــخ خلافت سلاطین عثمانی

توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري

درس هشتــاد ودو از سـلـسه مبـــاحث تـــــــــاریخ
درس چهارم حیات سلاطین عثمانی

 

تاریخ : 05/08/88

موضوع  درس :

حيات سلطان سوم عثماني سلطان مراد اول

بعد از مرگ سلطان اورخان عثماني در سال 761هجري قمري فرزندش مراداول در جاي پدرش نشست .

مراد فردي شجاع ، مجاهد ، باسخاوت ، اهل تدين و نسبت به ملت دلسوز و خدمتگذاربود و باسپاهش كريمانه برخورد مي كـــــــــرد ودر بنـــــــاي مساجــد ، كاروانسراها ومدارس به جديّت اقدام مي كرد. وبه مدت 30 سال بر سلطه قدرت ماند ودر 15شعبان791 هجري در ميدان جنگ بدست يك نفر مسيحي صرب با خدعه كشته شد.

 

اوضاع سياسي و اجتماعي و ديني در زمان مراد

مراد قبل از هركاري در اطراف خود جمعي از بهترين وكارآمدترين فرماندهان نظامي را گردآورد وآنگاه در اولين اقدام خود يك عمليات سنگين نظامي را عليه نظام بيزانس مسيحي انجام داد كه منتهي به فتح شهر اَدرنه دومين شهربزرگ امپراطوري بيزانس گرديد كه بعداز قسطنطينه بزرگترين شهرمسيحيان بود. با توجه به موقعيت شهر اَدرنه كه در خاك اروپا واقع شده بود و از نظر استراتژي از چند جهت مهم بود آنرا به عنوان پايتخت و مركز دولت خود تعيين و پايتخت خود را از آسياي صغير و شهر بورسا به اَدرنه منتقل كرد و آنرا به شهر نظامي و اداري و فرهنگي و ديني و سياسي  تبديل نمود. سپس به سياست جهادي و توسعه ي ديني وملكي در ممالك مسيحي ادامه داد. وشهر مقدونيه پايتخت فعلي يونان را فتح كرد و اين پيروزي باعث شد مسيحيان اروپا دچار اضطراب شدند ويك پيمان مسيحي صلبي بين مسيحيان صرب و بلغارستان و مجارستان وغيره عليه عثماني ها منعقد گرديد. وبراي يك عمليات مهم وجنگ رويارو با نيروهاي عثماني خود را آماده كردند واين جنگ مهم كه از يك طرف دولت مسيحي واز طرف ديگر عثماني هاي مسلمان بودند در نهايت و به اذن خداوند صليبي ها شكست خوردند و پيروزي مهمي ازآن مسلمانان گرديد اگرچه نتيجه عمليات باعث فتح شهر كوزوو گرديد ومسلمانان خوشحال شدند درلحظه آخرعمليات يك سرباز مسيحي صرب با خدعه به مراد نزديك شده و به قصد بوسيدن پاهايش خم شدوبا خنجر سلطان مراد را به قتل رسانيد.

قابل ذكر است بعضي از مسيحي هاي همجوار دچار ترس و وحشت شدند وبا دولت عثماني قرارداد صلحي امضاء كردند. و ساليان متمادي ماليات به عثماني ها پرداخت نمودند و مانند رعيت دركنار مسلمانان زندگي كردند.

مراد اهل عبادت و دعا بود و در ميدان جهاد كم نظير بود و يك مورخ مسيحي بنام هالكونديلاس در خصوص سلطان مراد آورده است. مراد كارهاي مهمي را انجام داده است ودرمدت 30سال حكومت 37بار دراطراف تركيه عمليات نظامي انجام دادودر تمامي عمليات ها پيروزي را كسب كرده وي فردي متواضع بود بارعيت باعدالت برخورد مي كرد. وبراي تمامي ملت باقطعه نظراز دين ونژاد بصورت مساوي باعدل عمل مي كرد مورخ فرانسوي بنام كرينارد مراد را جزو مردان بزرگ تاريخ آورده است. ايشان مي گويد اگر تقويمي داير كنم وآنرا جدول بندي نمايم مراد در بالاي تمامي حكام اروپا در عصر خود قرار مي گيرد.

سلطان مراد مملكتي را كه از پدرش اورخان تحويل گرفت 95000 كيلومتر مربع بود. وبعد از خود مملكتي را تحويل فرزندش بايزيد داد كه به مساحت آن 000/500 كيلومتر مربع  بود.

 

** نتيجـــه **

1- سلطان مراد هم كارهاي مثبتـــي  انجام داده است وهم در زندگي خود اعمال منفي داشته است.

الف) ازجمله اقدامات مثبت وي : رونق دادن به دين  ، احياء فرهنگ جهاد وشهادت ، احداث مساجد ومدارس ديني و رساندن اسلام به اروپا وتعيين شهر اروپايي اَدرنه به عنوان پايتخت مسلمانان بود.              

ب) از جمله كارهاي منفي سلطان مراد : كوركردن چشم فرزندش ساوجي و كشتن ببرحمــــانه وي به خاطر قيام ايشان عليـــــه پــدرش و بي بهره اي سلطان مراد ازنعمت سواد ودانش بوده است .

 

2- مسلمانان اروپا از جمله اهل آلباني ، كوزوو ، بوسني و هرزگوين وساير ممالكت اروپايي درطول تاريخ ، خود را مديون زحمات و جهاد تركهاي عثماني دانسته ورابطه ديني ومذهبي را هرگز با تركها قطــــع نكرده و اسلام خودوآثار مثبت و مؤثر آن را در گـــرو افكــــــارســـــــــــــلاطيـــــــن عثمـــــاني  مي دانند

 

‍‍ « وصلی الله علی سيدنا محمد و آله و صحبه اجمعین »

 

 

 

مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون تــاریــــــخ خلافت سلاطین عثمانی

توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري

درس هشتــادو یک از سـلـسه مبـــاحث تـــــــــاریخ
درس سوم  حیات سلاطین عثمانی

 

تاریخ : 28/07/88

موضوع  درس :

حيات دومين سلطان عثماني اورخان فرزند عثمان

درسال 726هجري عثمان دربسترمرگ خود زمين گيرشد اورخان فرزند ارشد وي همراه6نفراز علماء ،مشايخ و بزرگان هم رزم عثمان در بالين وي حاضرشدند.سلطان عثمان كه مردي دين دوست وعلاقمند به عرفان بود با حضور 6 نفر مورد اشاره به اورخان وصيت كرد كه از شريعت مطهره اسلام دفاع و به عدل با مردم رفتاركند .

وسپس وصيت كرد بعداز مرگ جسدش را به شهرتازه فتح شده بورسا منتقل ودر بورسا دفن كنند چندي از وصيت وي نگدشت جان به جهان آفرين سپرد وبعد از دفن دفتر ماترك وي را در كنار قبرش نگهداري كردند مجموع دارايي وي يك استكان وقاشق ويك عدد نمكدان ويك دست لباس و يك دست لحاف ويك عمامه وچند شمشير بود به اضافه يك طبل ويك جفت تسبيح اهدايي سلطان علاء الدين سلجوقي كه بعد از فتح شهر قره حصار به وي هديه شده بود.درسال 726 وبعد ازفوت عثمان اورخان  قدرت را بدست گرفت وبرادرش علاءالدين معاونت اورا پذيرفت ودر سازماندهي ارتش عثماني كارش را شروع كرد.اورخان بمدت 35سال ازسال 726تا 761 قدرت را در دست داشت .

 

اوضاع سياسي و اجتماعي و ديني در زمان اورخان

اورخان بنا به وصيت پدرش راه جهاد وخدمت به دين و همراهي با علماء و نزديكي با بزرگان عرفان و تصوف را راه وطريق خود قرار داد.

بعد از سرو سامان دادن به شهر بورسه كه به اصطلاح امروزي به آن بورسا گويند آنجا را پايتخت خود نمود و مركز حكومت را از يني شهربه بورسا انتقال داد و شهر بورسا را به مركز تصميم گيري وپايتخت امپراتوري عثماني تبديل گرد

سلاطين عثماني يكي بعداز ديگري مجموعه اي از مساجد ومدارس وآرامگاهها ويادمانها ي تاريخي را در بورسا بناء نمودند و 7نفر از سلاطين عثماني ازعثمان تا محمدقاتح دربورسا مدفون وبورسا كماكان مجلل  مانده است وآنرا شهر نمايشگاه تاريخي گويند اين شهر در نزديكي استانبول واقع شده است.

اورخان در سلسله هجمات خود در راستاي رساندن پيام اسلام به ملل مسيحي شهر مهم و استراتژي نيقيه را كه بزرگترين شهر مذهبي مسيحيان بود ودر حومه قسطنطنيه واقع است فتح كرد و به جهت فتح قسطنطنيه پايتخت امپراطوري روم بسيار كوشيد ولي اقدامش بي نتيجه ماند.

علاءالدين برادر اورخان با ابتكار جديد ارتش مجهزي را آماده ودر دسته  هاي مختلف و رسته هاي متنوع بحري زميني و سواره و پياده سازماندهي كرد و تا آن تاريخ در آسيا واروپا چنين ارتشي ديده نشده بود و براي همه آنها حقوق ماهيانه تعيين كرد و ضمناٌ حقوق ارتش از غنايم و نتيجه كشاورزي و غيره فراهم ميشد .

ارتش عثماني جايگاه خود را به همگان نشان داد شارل هفتم پادشاه فرانسه بعد از يكصد سال از روي قانون و تشكيلات ارتش عثماني اولين ارتش غربي رادر فرانسه پايه گذاري كرد.

اورخان با توجه به اختلاف و جنگ و نزاع بين مسيحيان ارتودكس و كاتوليك پيروزهايي در دريا وخشكي كسب كرد.

سپس وبمدت 20 سال مشغول احداث مساجد و مدارس وبيمارستان و كاروانسرا و اداره اوقاف بودو طريقه يكتاشيه كه از طريقه هاي عرفاني ودنباله رو طريقه مولانا بود تقويت كردودر بالا بردن معنويت مردم و احياء فرهنگ جهاد وشهادت بسيار كوشيد و مردم مسلمان را براي يك رويا رويي مهم آماده كرد كه در درسهاي بعد به آن اشاره خواهيم نمود عاقبت در سال 761 هجري دنيا را وداع گفت و حكومت به فرزندش مراد منتقل شد.

 

** نتيجه **

1-آنچه از تاريخ حيات دو سلطان عثماني عثمان و اورخان معلوم است زمان اين دو خليفه عثماني معنويت در اوج خود بوده است و اين امر نتيجه زحمات مولانا جلال الدين رومي متوفاي 672 هجري بوده كه خود و پدرش حدود يكصد سال در قونيه جهد كردند و انقلابي درشمال تركيه عثماني ايجاد نمودند ومردم را به خدا پرستي دعوت نمودند.

 

2-اسلام دين خداوند است ودر هرزمان و مكاني و ازسوي هر فردو كسي و در بين هر نژادو قومي اگر فردي يا افرادي صادقانه در دفاع از اين دين خدا قيام كنند خداوند آنان را نصرت خواهد داد خواه عرب باشندچون اصحاب رسول الله (ص) يا كٌرد باشد چون صلاح الدين ايوبي ياترك باشد چون عثمان موسس عثماني ها و يا فارس باشد مانند امام خميني كه با دست خالي شروع كردندو در راه اهداف خود موفق شدند قابل ذكراست خداوند در قرآن كريم مي فرمايد اِن تنصروا الله ينصركم (اگر صادقانه از دين خدا حمايت كنيد خدا بشما نصرت خواهد داد وجداً ازشما حمايت خواهد كرد .

 

الهي بما توفيق  ده در حد توان و قدرت خود از اسلام عزيز دفاع كنيم

 

انشاء الله

 

‍‍ « وصلی الله علی سيدنا محمد و آله و صحبه اجمعین »

مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون تــاریــــــخ خلافت سلاطین عثمانی

توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري

درس هشتــاد از سـلـسه مبـــاحث تـــــــــاریخ
درس دوم حیات سلاطین عثمانی

 

تاریخ : 21/07/88

موضوع  درس :

« حيات اولين سلطان عثماني »

نام وي عثمان فرزند ارطغرل فرزند سليمان شاه عثماني در سال 656 متولد و بعد از فوت پدرش ارطغرل به دستور شاه سلجوقي علاء الدين كه در آن زمان در منطقه قونيه حكمراني مي كرد و چون اولاد بزرگ خانواده بود در جاي پدر تعيين گرديد و تا سال 726 با عزت زندگي كرد و در رمضان سال 726 فوت كرد .  

 

« اوضاع سياسي و اجتماعي در دوران سلطان عثمان پسر ارطغرل » 

گفتيم در زمان حاكميت سلجوقيان و عصر شاه علاء الدين سلجوقي ، عشيره عثماني از كردستان به شمال شرقي تركيه و منطقه قونيه مهاجرت كردند . پدر عثمان ارطغرل كه رئيس عشيره عثماني بود به عنوان فرمانده مرزي بين دولت علاء الدين و روميان تعيين شد و به خاطر رشادت و شجاعتي كه از خود ابراز داد هرروز جايگاه خانواده و عشيره عثماني بيشتر مطرح مي شد . و با فوت ارطغرل به امر علاء الدين ، عثمان در جاي پدر نشست . عثمان فردي صالح ، متدين و شجيع بود و يكسال بعد از شروع مسئوليت يعني  سال 688 در يك عمليات شجيعانه شهر قره حصار واقع در حومه قونيه را فتح كرد و از طرف علاء الدين لقب بك به عثمان داده شد و به عنوان عثمان بك كه يك لقب مهم روز بود نائل آمد و با قتل علاء الدين توسط مغولان قدرت منطقه كاملاً به دست عثمان افتاد و عثمان خود را پادشاه عثماني اعلام و يني شهر را مركز قدرت و دولت  خود كرد و در جهت استحكام قدرت و تشكيل نظام واحد و خدمت به دين و علما و مساجد اقدامات ارزنده اي انجام داد بخصوص در امر جهاد در راه دين كه در اولين اقدام خود به فرماندهان رومي سه پيشنهاد داد:

1-       قبول اسلام

2-       قبول حاكميت اسلام و پرداخت جزيه و ماليات

 3-          جنگ و قتال كه با اين سه شرط در مقابل روميان ايستاد .

   عثمان فردي مخلص و ديندار بوده است و اين اخلاص و دلسوزي در وصيت وي به فرزندش اورخان نمايان و آشكار است .

ايشان خطاب به فرزندش مي گويد : ( اوصيك بعلماء الامه ادم رعايتهم و اكثر من تبجيلهم و انزل علي مشورتهم فانهم لا يامرون الا بخير ) به شما توصيه مي كنم به علما احترام كن ، جايگاه آنان را حفظ و از آنان تجليل نما و به مشورت آنها توجه كن زيرا علماء هرگز غير به خير امت نگاهي ندارند ، فرزندم كاري انجام ندهيد خداوند به آن راضي نباشد و هرگاه با مشكلي برخورد كرديد چاره آن را از علماء شريعت بجوييد ، فرزندم راه ما فقط راه خداوند و اهداف ما نشر دين خداست ما به دنبال جايگاه و دنيا پرستي نيستيم سپس ادامه داده است . فرزندم در راه عظمت دين كوتاهي نكنيد و جهاد در راه خدا را هرگز تعطيل ننماييد ، همواره از پرچم دين حفاظت كنيد و با توكل به خدا در راه نشر دين به پيش حركت نماييد و هركس از نسل من از حق و عدل منحرف شود در روز محشر از شفاعت رسول اعظم محروم خواهد شد . آل عثمان تا اين وصيت را سرلوحه كار خود قرار دادند همواره در كسب توفيقات براي خود و اسلام و خدمت به دين و مدارس ديني و علماء دين موفق بودند . 

 

نتیجه درس :

1-خداوند متعال در آيه 54 سوره مائده مي فرمايد : اي كساني كه ايمان آورده ايد هركس از شما به اسلام پشت كند به خداوند زيان و ضرري وارد نخواهد شد و خداوند پاسداري از دين را به گروه ديگري كه مخلص خدا و صادق باشند واگذار خواهد كرد .

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (٥٤)

 

2- بعد از شكست خلافت عباسي ها كه به نام اسلام بود به دست كفار مغولي تصور اين بوده است كه ديگر دين تمام شد ولي قرآن كريم مي فرمايد : ( نحن نزلناالذكر و انا له لحافظون ) . قرآن و دين مربوط به خداست و ما از آن محافظت مي كنيم چنانچه جمعي از مومنين به اسلام پشت كنند و شانه از زير بار مسئوليت دين خالي كنند ضرري به خدا نخواهد رسيد خداوند حب دين و خداوند را در دل جمع ديگري از اهل ايمان قرار خواهد داد و گروه جديد در راه پاسداري از دين و حفاظت از اسلام پاسداري خواهند كرد كما اينكه عباسي ها بي توجهي كردند و مغلوب شدند و عثماني ها در راستاي دفاع از اسلام به ميدان آمدند و از اسلام دفاع كردند وموفق شدند كه در درسهاي بعد به اين واقعيت اشاره خواهيم كرد و از خداوند متعال استدعا داريم به ما توفيق دهد در حيات خود به مسئوليت ديني خويش پشت نكنيم .

 

انشاء الله

 

 

‍‍ « وصلی الله علی سيدنا محمد و آله و صحبه اجمعین »

مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون تــاریــــــخ خلافت سلاطین عثمانی

توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري

درس هفتاد و نهم از سـلـسه مبـــاحث تـــــــــاریخ
درس اول حیات سلاطین عثمانی

 

تاریخ : 14/07/88

موضوع  درس :

حیات سلاطین عثمانی

مقدمه :

خداوند را خاشعانه شاكريم كه به ما توفيق داد سيره مباركه پيامبر اسلام « ص» ، خلفاء راشدين « رض» و همچنين دوران حكومت بني اميه و بني عباس را در 78 درس به صورت اجمال و مختصر به عنوان درس هفتگي تدريس و مرور كرديم اميد است خداوند متعال آنرا به عنوان باقيات و صالحات از ما پذيرفته و مورد استفاده عزيزان قرار گرفته باشد . انشاء الله 

در خصوص بحث جديد حسب  نتيجه نظرخواهي و درخواست اكثر بالاتفاق دوستان قرار شد از بدو شروع كلاسها در مهر ماه جاري بحث تاريخ ما ، تاريخ دوران خلافت سلاطين عثماني باشد كه از سال 726 تا سال 1326 هجري قمري به مدت 600 سال اين دودمان در قسمت اعظم آسيا، اروپا و آفريقا به نام خلافت اسلامي و تحت نام امپراطوري عثماني حكومت كرد ه اند . بدون ترديد حدود 7 قرن حاكميت عثماني ها براي اسلام هم خير ، توفيق و عزت بوده و هم داراي عيوب و مشكلات ونقص .

براي نسل حاضرآگاهي و آشنايي از دستاورد و مشكلات و دشمني دشمنان اسلام و توفيقات اين دوران ضروري به نظر مي رسد لذا و بدينوسيله در اولين درس خود به سابقه ، ريشه و دودمان عثماني و بگو مگوها و ديدگاههاي ديگران در خصوص تاريخ عثماني ها اشاره مي كنم .  

 

توضیح درس :

« ريشه عثماني ها » 

عثماني ها از دودمان ترك و ريشه آنها از تركمانهاي  تركستان اند كه از قرن ششم ميلادي به آسياي صغير ، اطراف جيحون و مازندران و گرگان مهاجرت كرده اند و در سال 21 هجري برابر با 641 ميلادي با شكست دودمان ساساني و ورود اسلام به خراسان و ماوراء النهر قوم ترك اسلام را پذيرفتند و در دوران خلفاء راشدين و در زمان بني اميه و عباسي ها با عبور اسلام از جيحون و ماوراء النهر بسياري از ترك ها به اسلام ايمان آوردند و سپس جزء مدافعين اسلام شدند و اولين دولت اسلامي ترك را سلجوقيان تشكيل دادند كه به اسلام عظمت بخشيدند و با حمله مغولها جد عثماني ها همراه عشيره اش از شرق ايران به كردستان هجرت كردند و سالها در كردستان زندگي نمودند و سپس به شمال شرقي تركيه رفتند.

جمعيت اين قبيله يكصد خانوار و  داراي400 نفر نيروي مسلح و مجاهد و جنگجوبودند و در اواخر دوران سلجوقيان رئيس عشيره آنها ارطغرل در اثر رشادت به مقاماتي دست يافت و عثمان موسس دودمان عثماني در سال 656 يعني سال سقوط بغداد و خاموش شدن چراغ خلافت عباسي متولد شد . سلسله عثماني ها از عثمان شروع مي شود و با فوت رشاد خاتمه مي يابد و جمعاً 35 نفر از خانواده عثماني حكمراني كرده اند .   

 

« ديدگاهها نسبت به تاريخ عثماني ها »

چهار گروه به شدت به تاريخ حاكميت عثماني ها هجوم كرده اند . 1- يهوديان 2- مسيحي ها 3- احزاب علماني و كمونيست ها 4- عرب هاي متعصب كه ترك ها را اشغالگر مي دانستند . يهوديان به خاطرحقد و دشمني كه با اسلام داشته اند هر آنچه توانسته اند به جهت مخدوش جلوه دادن اسلام عليه سلاطين عثماني قلم فرسائي كرده اند  . مسيحيان بعد از سقوط شهر قسطنطنيه در زمان محمد فاتح كه چند قرن پايتخت مسيحيان و مركز حكومت روميان و افتخار دولت بيزنطي ها بود كه بعد از فتح به استانبول(دارالاسلام) تغيير نام يافت و مسيحيان شكست كامل خوردند سپس هجوم همه جانبه مسيحي ها عليه اسلام و تاريخ خلفاي عثماني شروع و يك نقطه سفيد را در تاريخ عثماني ها قيد نكرده اند . عرب هاي نژاد پرست هم عثماني ها را اشغالگر ممالك عربي معرفي و با دسيسه فرانسه و انگليس جبهه واحدي عليه تركان عثماني تشكيل دادند و احزاب سياسي و علماني و كمونيست ها در كتاب هاي تاريخ خود دولت عثماني را ارتجاعي و كهنه پرست و باعث عقب افتادگي ملتها معرفي كرده اند . به ياري خداوند متعال بدون غرض و جانبداري ، تاريخ 600 ساله عثماني ها را به صورت اختصار و اجمال و مستدل بررسي مي كنم و قضاوت را به دوستان واگذار مي نمايم .

 

« تلك امه قد خلت لها ما كسبت و لكم ما كسبتم و لا تسئلون عما كانوا يعملون » آيه 141 سوره بقره

 

 

‍‍ « وصلی الله علی سيدنا محمد و آله و صحبه اجمعین »

 

 

 

اطلاعات تماس با دفتر

استان کرمانشاه ، شهرستان پاوه ، خیابان امام محمد غزالی، دفتر امام جمعه پاوه

شبکه های اجتماعی

Template Design:Dima Group