روز سه شنبه مورخ 27/ بهمن /1394 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و نوزدهم تفسیر قرآن کریم (درس سوم تفسیر سوره مبارکه حج) با موضوع آیات 25 الی 38 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادري
درس سیصد و نوزدهم
درس سوم سوره مبارکه حج آیات 25 الی 38
*موضوع درس *
1-تهدید مشرکین مکه
2-بحث ساخت کعبه توسط حضرت ابراهیم (ع)
3-بحث حج و مناسک حج و منافع حج
4-بحث قربانی و فایده آن
** ترجمــه آيـــات**
إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَیَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِی جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاءً الْعَاکِفُ فِیهِ وَالْبَادِ وَمَنْ یُرِدْ فِیهِ بِإِلْحَادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿25﴾
کسانی که کافرند و اهل ایمان را دررسیدن به ایمان و توحید و رفتن به مسجدالحرام و طواف کعبه که خانه خداست و همه اهل دور و نزدیک در آن مساویاند منع میکنند و همچنین کسانی که بخواهند در مکه مرکز توحید با عمل انحرافی مردم را گمراه و منحرف و به مردم ظلم نمایند با عذاب دردناکی با آنان برخورد خواهیم کرد.
وَإِذْ بَوَّأْنَا لإبْرَاهِیمَ مَکَانَ الْبَیْتِ أَنْ لا تُشْرِکْ بِی شَیْئًا وَطَهِّرْ بَیْتِیَ لِلطَّائِفِینَ وَالْقَائِمِینَ وَالرُّکَّعِ السُّجُودِ ﴿26﴾
یادآوری کن زمانی را که محل خانه کعبه را برای ابراهیم آماده و فراهم کردیم تا خانه خدا را در آن مکان بسازد و بنا کند و به او گفتیم برای ما که خالق تو هستیم شریک قرار مده و کعبه را آماده کن برای اهل طواف و نماز و رکوع و سجود.
وَأَذِّنْ فِی النَّاسِ بِالْحَجِّ یَأْتُوکَ رِجَالا وَعَلَى کُلِّ ضَامِرٍ یَأْتِینَ مِنْ کُلِّ فَجٍّ عَمِیقٍ ﴿27﴾
ای ابراهیم مردم را بهصورت عمومی برای انجام مراسم حج دعوت کن. مؤمنین بهصورت پیاده و سواره و با سوار بر مرکبهای مختلف و لاغر از راهها و مکانهای دور و نزدیک خواهند آمد.
لِیَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَیَذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِی أَیَّامٍ مَعْلُومَاتٍ عَلَى مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِیمَةِ الأنْعَامِ فَکُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِیرَ ﴿28﴾
مردم را به حج دعوت کن تا شاهد منافع گوناگونی در وقت انجام مراسم حج باشند و نام و ذکر خدا را در روزهای خاص و در حین انجام ذبح قربانی به زبان جاری کنند و بعد از ذبح اسلامی گوشت آنها را بخورند و بین فقراء و نیازمندان توزیع نمایند.
ثُمَّ لْیَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْیُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْیَطَّوَّفُوا بِالْبَیْتِ الْعَتِیقِ ﴿29﴾
سپس بقیه مناسک حج و عمل حلق و قصر را انجام و به انجام نذورات و ذبح قربانی اقدام و طواف خانه الهی را انجام دهند.
ذَلِکَ وَمَنْ یُعَظِّمْ حُرُمَاتِ اللَّهِ فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَأُحِلَّتْ لَکُمُ الأنْعَامُ إِلا مَا یُتْلَى عَلَیْکُمْ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الأوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ ﴿30﴾
(این بیان قسمتی از مناسک حج بود) و هر کس برنامه خدا و حُرمات الهی را تعظیم و بزرگ دارد، این عمل نزد پروردگارش کاری است پسند و نشانه بصیرت اوست و برای شما انعام (شتر، گاو، بز و گوسفند) حلال شده است غیر از احشامی که بعداً از آنها یاد خواهیم کرد و گوشت آنها حلال نیست. و از بتپرستی و قسم کذب و سخن باطل دوریکنید و بپرهیزید.
حُنَفَاءَ لِلَّهِ غَیْرَ مُشْرِکِینَ بِهِ وَمَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَکَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ السَّمَاءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّیْرُ أَوْ تَهْوِی بِهِ الرِّیحُ فِی مَکَانٍ سَحِیقٍ ﴿31﴾
مناسک حج را انجام دهید ولی سعی کنید تمام حرکات و اعمال و مناسکتان برای خدا باشد و از انجام اعمال جاهلی و شرک دوریکنید؛ و هرکس برای خدا شریک قرار دهد گویی از آسمان سقوط کرده و پرندگان او را میربایند و یا باد او را بهجای دوری پرتاب میکند.
ذَلِکَ وَمَنْ یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ ﴿32﴾
این موضوع قسمتی دیگر از مناسک حج بود که اشاره کردیم و هر کس برای برنامههای خداوند احترام و ارزش قائل شود این کار نشانه تقوی و سلامتی قلب اوست.
لَکُمْ فِیهَا مَنَافِعُ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّهَا إِلَى الْبَیْتِ الْعَتِیقِ ﴿33﴾
از فلسفه حج است حیواناتی که در مناسک حج قربانی میکنید در ایامی که در منی و مکه هستید از گوشت آنها استفاده مینمایید و این امر به نفع شماست.
وَلِکُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَکًا لِیَذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَى مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِیمَةِ الأنْعَامِ فَإِلَهُکُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِینَ ﴿34﴾
برای هر امتی یک نوع مناسک و قربانگاه قرار دادهایم تا اهل ایمان بانام خدا و ذکر الله و گفتن بسمالله الرحمن الرحیم احشام را ذبح کنند و بهعنوان رزق و روزی از گوشت آنها استفاده نمایند. خدای شما واحد است او را عبادت کنید و متواضعانه عبدان مخلص و تسلیم شوندگان را بشارتدهید.
الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَالصَّابِرِینَ عَلَى مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِیمِی الصَّلاةِ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ ﴿35﴾
تسلیمشدگان و مخبتین کسانی هستند که هرگاه نام الله را بشنوند و به تلاوت قرآن گوش دهند دلهای آنها پر از خوف پروردگار میگردد و همچنین صابران در مقابل مصائب و اهل نماز و اهل ایثار، انفاق و زکات نیز از مخبتین و پیروان واقعی الهیاند.
وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَکُمْ مِنْ شَعَـائِرِ اللَّهِ لَـکُمْ فِیهَا خَیْــرٌ فَاذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَیْهَـا صَوَافَّ فَإِذَا وَجَبَتْ جُنُوبُهَا فَکُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ کَذَلِکَ سَخَّــرْنَاهَا لَکُمْ لَعَـلَّکـُمْ تَشْکُرُونَ ﴿36﴾
قربانی شترهای فربه و چاق را در حج برای شما از شعائر الهی و برنامه خاص خدا قراردادیم. در این قربانیها خیر و نفع شمارا قرار دادهایم. در وقت ذبح قربانی و در هنگامیکه صف بستهاند بانام خدا آنها را ذبح نمایید و زمانی جان آنها خارج شد و پهلوهای آنها آرام گرفت شما میتوانید از آنها استفاده کنید و گوشت آنها را بخورید و به مستمندان قانع و فقیر بدهید. اینچنین است ما این حیوانات را برای شما مسخر کردهایم امید است شاکر این نعمات باشید.
لَنْ یَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلا دِمَاؤُهَا وَلَکِنْ یَنَالُهُ التَّقْوَى مِنْکُمْ کَذَلِکَ سَخَّرَهَا لَکُمْ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِینَ ﴿37﴾
گوشت و خون این حیوانات به خدا نمیرسد و آنچه در نزد خداوند موردنظر است تقوای شماست. این حیوانات را خداوند برای استفاده شما مُسخّر و تسلیم شما نموده است تا خداوند را بهحق بشناسید و شریک برای وی قرار ندهید و او را شکر کنید و به اهل احسان مژده سعادت بده.
إِنَّ اللَّهَ یُدَافِعُ عَنِ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ خَوَّانٍ کَفُورٍ ﴿38﴾
خداوند از اهل ایمان دفاع و حمایت میکند. بهیقین خداوند هیچ جنایتکار و ناسپاسی را دوست ندارد.
*** توضیح و تفسیر آیات ***
توضــــیح آیه 25: در این آیه خداوند متعال مشرکین مکه را به دو دلیل مورد سرزنش و تهدید قرار داده است. 1-به خاطر اینکه مانع گرویدن و ایمان آوردن اهل مکه شدهاند. 2-نسبت به افرادی که قصد ورود به مسجدالحرام و طواف کعبه را دارند ممانعت میکنند.
توضــــیح آیات 26 تا 28: این 3 آیه به ساخت خانه کعبه توسط حضرت ابراهیم (ع) اشاره دارد و به ابراهیم امر شده مردم را به جهت انجام حج دعوت کند تا مؤمنین از دیار و منطقه خود به حج بیایند و از منافع معنوی و سیاسی و اجتماعی و اقتصادی حج بهرهمند شوند.
توضــــیح آیات 29 و 30: در این دو آیه به بخشی دیگر از مناسک حج اشارهشده است مانند حلق و قصر و غسل و تغییر لباس و قربانی کردن و ذبح، فدیه و نذورات و سپس طواف و انجام صفا و مروه و در کل تعظیم شعائر و برنامه الهی و دوری از بتپرستی و انجام اعمال باطل و حرکات دوران جاهلی
توضــــیح آیات 31 تا 33: در این سه آیه به مناسک حج اهل توحید و مسلمانان اشارهشده است و به اهل شرک و مشرکین هشدار دادهشده که زندگی آنها بیارزش است و از کسانی که شعائر الهی را ارج نهند تقدیر کرده و مجدداً به نفع گوشت قربانی و حیواناتی که در ایام حج ذبح میشوند، اشارهشده است.
توضــــیح آیات 34 و 35: در این دو آیه تأکید شده است در وقت ذبح حیوانات حلالگوشت باید بسمالله بگوییم و ذبح ما چه قربانی و چه غیر قربانی باید بانام خداوند باشد و سپس به مخبتین (تسلیمشدگان) صادق و متواضع اشارهشده و 4 صفت را برای شناسایی آنها ذکر کرده است. 1-مخبتین کسانی هستند که در وقت استماع نام خدا قلب آنها متوجه خداوند خواهد شد و از خوف خداوند دچار لرزش و اضطراب میشوند. 2-در وقت مصائب صبر و استقامت دارند. 3-اهل نمازند 4-اهل انفاق و ایثار و زکاتاند.
توضــــیح آیات 36 تا 38: در این سه آیه مجدداً به شترها و فایده گوشت آنها در ایام حج اشاره شد که باید از گوشت آنها استفاده کنیم و به افراد نیازمند هم بدهیم. خداوند یک تذکر را یادآوری فرموده است که باید بدانیم خداوند به نیت و درون افراد کار دارد. خداوند به گوشتها و خونهای به زمین ریخته شده کاری ندارد و سپس میفرماید: ما حیوانات قویجثه مانند شتر و گاو و غیره را برای شما مسخر کردهایم تا بیشتر خداوند را بشناسید و او را عبادت کنید و مطمئن باشید خداوند مدافع و حامی اهل ایمان است.
*** نکات و نتایج درس ***
نکتـــه اول: خداوند در آیه 25 میفرماید: کعبه متعلق به همه انسانهاست همچنان که صاحب کعبه خالق و متعلق به همه افراد جامعه است. پس هیچکس حق ندارد هیچ انسانی را که قصد گرویدن به اسلام و ایمان به خدا را دارد و یا میخواهد به مکه وارد شود و کعبه را طواف کند، منع و جلوگیری نماید.
نکتـــه دوم: از آیه 26 تا آخر درس امروز یعنی آیه 38، بهصورت اجمال مسئله بناء کعبه توسط حضرات ابراهیم و اسماعیل (علیهمالسلام) و دعوت مؤمنین به حضور در مکه و انجام مناسک حج و مشاهده منافع این سفر معنوی و به جهت انجام مراسم و مناسک حج و قربانی و ذبح شرعی است که در توضیح آیات به اکثر این مناسک اشاره کردیم و نیازی به تکرار نیست.
نکتـــه سوم: در این آیات خداوند از بندگان صالح خود یاد فرموده و به نام مخبتین (تسلیمشدگان و تواضع کنندگان) در برابر برنامه خداوند از آنها یادشده و چهار صفت این عبدان صالح را در آیه 35 آورده است؛ 1-خوف از خدا 2-صبر در برابر مصائب 3-اهل نماز بودن 4-اهل زکات و انفاق
خداوند به همه توفیق دهد جزو این بندگان صالح باشیم و در کنار آنها حشر شویم.
ربنا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ وَتُبْ عَلَيْنَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
• لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
• نظرات شما پس از بررسی و بازبینی توسط گروه مدیریت برای نمایش در سایت منتشر خواهد شد.
• در صورتی که نظر شما نیاز به پاسخ دارد، پاسخ خود را در ذیل همان موضوع دنبال فرمایید.
• از نوشتن دیدگاهایتان با حروف فینگلیش جدا" خودداری کنید .