روز سه شنبه مورخ 29/ دی /1394 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و پانزدهم تفسیر قرآن کریم (درس هشتم تفسیر سوره مبارکه انبیاء) با موضوع آیات 87 الی 100 ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادري
درس سیصد و پانزدهم
درس هشتم سوره مبارکه انبیاء آیات 87 الی 100
*موضوع درس *
1-نجات یونس (ع) از شکم ماهی
2-نجات زکریا (ع) از تنهایی
3-معرفی مریم به عنوان بانوی پاکدامن تاریخ
4-بحث امت واحده
** ترجمــه آيـــات**
وَذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَى فِي الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ ﴿87﴾
یادآور یونس پیامبر (ع) را و شرححالش را برای امتت بیان کن. زمانی که از قومش خشمگین و در اثر فشار آنها محل زندگی خود را در نینوا (موصل قدیم) ترک کرد و چنان تصور میکرد که ما بر او سلطه نخواهیم داشت. وی کنار دریا رفت و بر یک کشتی سوار شد. ناخدای کشتی به دلایلی او را به بحر انداخت و یک ماهی بزرگ به امر خداوند او را بلعید و در شکم خود قرارداد و لحظهای که در شکم ماهی قرار گرفت کلمه لا اله الا الله را گفت و به سهو خود اقرار نمود و نجات خود را از خداوند طلب کرد.
فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَكَذَلِكَ نُنجِي الْمُؤْمِنِينَ ﴿88﴾
خداوند دعایش را قبول کرد و او را نجات داد و از هموغم رهانید و این روش پروردگار است که اگر مؤمنین دچار گناه شوند و تجدید نظر و توبه کنند و خداوند را بخوانند توبه و دعای آنان را اجابت خواهد کرد.
وَزَكَرِيَّا إِذْ نَادَى رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْدًا وَأَنتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ ﴿89﴾
و از زکریای پیامبر (ع) یاد کن و حیاتش را برای اصحاب و شاگردانت بازگو نما زمانی را که از خدای خود درخواست فرزند کرد و گفت: مرا از تنهایی بِرَهان و فرزند برومندی به من عطا کن و تو از بهترین وارثان و پشتیبانانی.
فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَوَهَبْنَا لَهُ يَحْيَى وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَيَدْعُونَنَا رَغَبًا وَرَهَبًا وَكَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ ﴿90﴾
ما دعای زکریا (ع) را اجابت کردیم و به او فرزندی به نام یحیی عطا نمودیم و همسرش را که نازا بود اصلاح کردیم و زنش بارور شد. این کار ما به این دلیل بود که زکریا (ع) و همسرش مخلص و جوانمرد بودند و در کارهای خیر با سرعت انجاموظیفه میکردند و در شادی و ناراحتی از خدای خود غافل نبودند و اهل خشوع و مطیع خداوند بودند.
وَالَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهَا مِن رُّوحِنَا وَجَعَلْنَاهَا وَابْنَهَا آيَةً لِّلْعَالَمِينَ ﴿91﴾
به یادآور حیات زنی را و برای دیگران بازگو کن. زندگی آن زن پاکدامن را که صادقانه دامن خود را پاک نگه داشت. آن زن مریم (ع) بود؛ و ما از روح خود در او دمیدیم سپس از مریم پسرش عیسی (ع) به دنیا آمد و حیات هردو معجزه برای جهانیان شد.
إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ ﴿92﴾
تمامی پیامبرانی که بهصورت اختصار به حیات آنها اشاره کردیم (و شماها امت محمد) امت واحدی هستید و من پروردگار شما میباشم. پس مرا پرستش کنید
وَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُم بَيْنَهُمْ كُلٌّ إِلَيْنَا رَاجِعُونَ ﴿93﴾
گروهی از جامعه توحیدی آگاهانه و یا به تحریک دشمن از پیکر جامعه اسلامی جدا شدند و در مسیر اختلاف حرکت کردند و هردو گروه اهل وحدت و توحید و اهل نزاع و تفرقه، در قیامت در محکمه الهی یکسان حاضر خواهند شد.
فَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا كُفْرَانَ لِسَعْيِهِ وَإِنَّا لَهُ كَاتِبُونَ ﴿94﴾
در این دنیا هر کس مؤمن و عامل به احکام باشد و اهل کفران نعمت نباشد، ما تمامی اعمال و اقوال او را برای خود ثبت و ضبط میکنیم.
وَحَرَامٌ عَلَى قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا أَنَّهُمْ لَا يَرْجِعُونَ ﴿95﴾
حرام و ممنوع است بار دیگری اهالی روستاها و ساکنان آنکه در اثر گناه و معصیت نابودشان کردهایم دوباره مردگانشان زنده شوند و روستاهای آنها مجدداً آباد گردد.
حَتَّى إِذَا فُتِحَتْ يَأْجُوجُ وَمَأْجُوجُ وَهُم مِّن كُلِّ حَدَبٍ يَنسِلُونَ ﴿96﴾
قطعاً آبادی روستاهای کافران تا زمان خروج یأجوج و مأجوج امکان پذیر نیست .
وَاقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَإِذَا هِيَ شَاخِصَةٌ أَبْصَارُ الَّذِينَ كَفَرُوا يَا وَيْلَنَا قَدْ كُنَّا فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا بَلْ كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿97﴾
وعده خداوند یعنی (قیامت) حق و نزدیک است و در روز قیامت چشمان کافران از وحشت اوضاع، از حرکت بازمیمانند و میگویند ایوای بر ما در غفلت زندگی کردیم و اهل ظلم و ستمکار بودیم.
إِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمْ لَهَا وَارِدُونَ ﴿98﴾
شما کافران و معبودانتان که غیر خدای متعال هستند هیزم و سوخت جهنم هستید و همه شما در آن دوزخ وارد میشوید.
لَوْ كَانَ هَؤُلَاء آلِهَةً مَّا وَرَدُوهَا وَكُلٌّ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿99﴾
اگر این معبودان باطل شما واقعیت و حقیقت داشتند و خدا بودند و پرستش شما صحیح بود، وارد دوزخ نمیشدید و این خدایان از شما دفاع میکردند.
لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَهُمْ فِيهَا لَا يَسْمَعُونَ ﴿100﴾
از کافران و بتپرستان در دوزخ نالههای دردناکی شنیده میشود و معبودان باطل آنها توان شنیدن آه و ناله آنها را ندارند.
*** توضیح و تفسیر آیات***
توضــــیح آیات 87 و 88: این دو آیه اشاره به قسمتی از حیات حضرت یونس بن متی دارد که از برخورد قومش در نینوا عصبانی شد و بدون اذن پروردگار منطقه را ترک و خداوند به جهت نشان دادن قدرت و عظمت خود او را دچار مصیبت کرد و زمانی که یونس بهاشتباه خود در خالی کردن سنگر دین پی برد، از خداوند درخواست نجات خود را کرد، خداوند او را در شکم ماهی اخراج و او را دلگرمی داد.
توضــــیح آیات 89 و 90: این دو آیه در خصوص قسمتی از حیات زکریا(ع) است. حضرت زکریا یکی از پیامبران الهی است که سالها خداوند به وی فرزندی عطا نکرد و در آخر عمرش از خداوند درخواست کرد خداوند به وی فرزند دلبندی عطا کند تا ادامهدهنده راه وی باشد خداوند دعای ایشان را قبول و یحیی را به وی عطا فرمود.
توضــــیح آیه 91: تعریف، تمجید و تجلیل از مریم عفیف و پاکدامن است که از معدود زنانی است که خداوند در قرآن کریم از وی تجلیل کرده است و حیات او و فرزندش را نشانه عظمت خود و معجزه برای دیگران قرار داده است.
توضــــیح آیات 92 تا 94: این سه آیه در خصوص امت واحده و شرایط و ارکان و منافع آن است و همچنین بیانکننده ضرر تفرقه و نفع وحدت است به این اصل اشاره شده است که خداوند وعده فرموده در دنیا و آخرت به منادیان وحدت پاداش و عاملان تفرقه را کیفر خواهد کرد.
توضــــیح آیات 95 تا 97: در این سه آیه خداوند متعال بهصورت قطع و یقین اعلام فرموده است محلهها و روستاها و کسانی را که در اثر گناه و معصیت هلاک و نابود و خراب کردهایم دیگر بازسازی نخواهیم کرد و مردمانش بازنخواهند گشت.
توضــــیح آیات 98 تا 100: در این سه آیه خداوند متعال به بتپرستان اعلام فرموده: ای پرستشکنندگان بتها، شما و معبودانتان در قیامت سوخت جهنم هستید و این معبودان باطل توان دفاع از شمارا نخواهند داشت. شماها زمانی وارد دوزخ میشوید نالههایتان همهجا را خواهد گرفت پس تا در دنیا هستید تجدیدنظر کنید و خود را سوخت جهنم نکنید.
*** نکات و نتایج درس ***
نکتـــه اول: حضرت یونس(ع) پیامبر الهی و فرستاده خدا بود و وظیفهاش دعوت جامعه به توحید و خداپرستی و دوری از شرک و کفر و انحراف بود و به عبارت دیگر حسب دستور آسمانی و به مصداق آیه «وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ» کار روزانه اش تبلیغ و راهنمایی است خواه مردم دعوتش را اجابت کنند یا نکنند. در یک جمله وظیفه رسولان ابلاغ است و هدایت به دست خداوند است و هیچ مُبلِّغ و راهنمای دین حق سکوت و یا فرار از سنگر دین را ندارد و اِلاّ به درد یونس (ع) گرفتار خواهد شد.
نکتـــه دوم: حضرت زکریا(ع) فرزند نداشته و به همین خاطر خیلی ناراحت و محزون بوده است و درنهایت به خداوند متعال متوسل شدند و فرمودند: «رَبِّ لا تَذَرْنی فَرْداً» خداوندا مرا تنها مگذار و فرزندی به من عطا فرما تا وارث آثار و زحمات من باشد. خداوند متعال دعایش را قبول فرمود و خانم نازای وی را اصلاح و در آخر عمر یک فرزند ارزشی به وی عطا فرمود.
نکتـــه سوم: در قران کریم دو خانم مورد تجلیل قرارگرفتهاند 1- حضرت مریم دختر عمران 2- آسیه دختر مزاحم، همسر فرعون و از دو زن غیر مؤمن و فاسد نامبرده شده است 1- والعه همسر حضرت نوح 2- والهه زوجه حضرت لوط؛ تا برای انسانهای صاحبفکر روشن گردد که میشود در خانواده کافری مانند فرعون، مؤمنی مانند آسیه خاتون رشد کند و در خانواده پیامبرانی چون حضرات نوح و لوط کافران و بازیگرانی مانند والعه و والهه جاسوس کافران و افراد منحرف اخلاقی جامعه شوند.
رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ وَتُبْ عَلَيْنَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين