روز سه شنبه مورخ 03/ آذر /1394 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و نهم تفسیر قرآن کریم (درس دوم تفسیر سوره مبارکه انبیاء) با موضوع آیات 11 الی 22 ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس سیصد و نهم
درس دوم سوره مبارکه انبیاء آیات 11 الی 22
* موضوع درس *
1-تهــــــــــــــــدید ستـــــــــــــمکاران
2-در قیـــــــــــامت مظـــــــــلوم نمـــــــــــــایی اثـــــــر ندارد
3-تمامی کارهای خداوند هدفمندانه است
4-خداوند تنها و بی شریک است نظم دنیا برهان وحدانیت است
** ترجمــه آیـــات**
وَكَمْ قَصَمْنَا مِن قَرْيَةٍ كَانَتْ ظَالِمَةً وَأَنشَأْنَا بَعْدَهَا قَوْمًا آخَرِينَ ﴿11﴾
قبل از این قوم ستمگر (قریش) بسیاری از ستمگران در روستاهای مختلف را نابود کردهایم و جمع دیگری را در جای آنها قراردادیم.
فَلَمَّا أَحَسُّوا بَأْسَنَا إِذَا هُم مِّنْهَا يَرْكُضُونَ ﴿12﴾
ستمگران عاشق دنیا هرگاه عذاب ما را احساس میکردند به اینطرف و آنطرف فرار میکردند.
لَا تَرْكُضُوا وَارْجِعُوا إِلَى مَا أُتْرِفْتُمْ فِيهِ وَمَسَاكِنِكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْأَلُونَ ﴿13﴾
در لحظه فرار به آنها اعلام میشد برگردید به ناز و نعمت و قصر و کنار زنان و رفاه روزانه خود. شاید گروهی از شما سؤال کنند.
قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿14﴾ آنها در جواب میگفتند بدبختی برای ما. در زندگی ظالم و ستمکار بودیم.
فَمَا زَالَت تِّلْكَ دَعْوَاهُمْ حَتَّى جَعَلْنَاهُمْ حَصِيدًا خَامِدِينَ ﴿15﴾
این جمله را که (ما در زندگی ستمکار بودهایم) را بهصورت مظلومنمایی مرتب تکرار میکنند ولی سودی ندارد و یکی بعد از دیگری نابود میشوند.
وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاء وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ ﴿16﴾
ما آسمان و زمین و مخلوقاتی که در آسمان و زمیناند را بیبرنامه و بیهدف خلق و ایجاد نکردهایم.
لَوْ أَرَدْنَا أَن نَّتَّخِذَ لَهْوًا لَّاتَّخَذْنَاهُ مِن لَّدُنَّا إِن كُنَّا فَاعِلِينَ ﴿17﴾
اگر هدف از ایجاد و خلق مخلوقات سرگرمی بود، این امر کار سختی نبود ولی همه کارهای ما هدفمند است.
بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ وَلَكُمُ الْوَيْلُ مِمَّا تَصِفُونَ ﴿18﴾
دنیا محل مبارزه حق و باطل است و ما حق را بر باطل غالب خواهیم کرد. همواره حق بر باطل پیروز بوده و چند روز هیاهوی باطل نباید روحیه اهل ایمان را تضعیف کند. بدبختی و عاقبت شری برای شما کافران است.
وَلَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَنْ عِندَهُ لَا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَلَا يَسْتَحْسِرُونَ ﴿19﴾
آنچه در آسمانها هستند (فرشتگان) و آنچه در کره خاکی زندگی میکنند مخلوق خدا هستند. فرشتگان که در خدمت خداوند هستند مرتب مشغول عبادت هستند و مطیعاند و خسته نمیشوند.
يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لَا يَفْتُرُونَ ﴿20﴾
در طول شب و روز بدون احساس خستگی مشغول تسبیحات و ذکر و عبادت خداوند هستند.
أَمِ اتَّخَذُوا آلِهَةً مِّنَ الْأَرْضِ هُمْ يُنشِرُونَ ﴿21﴾
انسانها هستند بعضاً در اشتباهاند. بجای خدای واحد دنبال عبادت و تبلیغ خدایان باطل و شرک و کفر هستند
لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ ﴿22﴾
اگر در آسمانها و زمین غیر الله خدایان دیگری هم بود، نظم کون و آسمانها و زمین دچار تزلزل و فساد میشدند. خداوند خالق تمامی کرات و عرش و مبری از شرک و شریک است
*** توضیح و تفسیر آیات***
توضــــیح آیات 11 تا 15: این پنج آیه در ظاهر خبر و گزارش از گذشتهاند ولی در واقع هشدار و انذارند به کافران عصر رسولالله (ص)، که ای کافران شما به مال و اوضاع زندگی و قدرت و ثروت خود ننازید. قبل از شما کسان دیگری بودهاند که قدرت و ثروت آنها بیشتر از شماها بوده، معهذا در اثر مخالفت و جبههگیری با برنامه آسمانی و رسالت رسولان یکی بعد از دیگری نابود و هلاک شدند و از دنیا رفتند و ثروت و قدرتشان مانع مرگ و نابودی آنها نگردید و داد و فغانشان در زمان نزول عذاب الهی و لحظات مرگ و اقرار آنها به جهل و ظلم و استبداد خود مفید و مؤثر واقع نشد.
توضــــیح آیات 16 تا 20: این پنج آیه دنباله و مکمل پنج آیه قبلاند. در این پنج آیه خداوند قادر و مقتدر و خبیر و حکیم میفرماید: کار و برنامه خداوند حسابشده است. خلق آسمانها و زمین و آنچه در این کرات زندگی میکنند، بیبرنامه و بدون هدف نیست و همه و همه با برنامه بوده و انگیزه نهایی و غایی این خلقت این است تا انسانها پروردگار و خالق خود را بشناسند و عبادت کنند. سپس میفرماید: کار خداوند پیروزی حق بر باطل است و در بین مخلوقات، فرشتگان هدف و غایه خلقت خود و سایر مخلوقات را درک کردهاند و کاملاً مطیع و فرمانبردارند و در طول شب و روز مشغول ذکر و تسبیح الهی هستند. توقع از بنیآدم فهم راه درست و حرکت در مسیر صحیح است.
توضــــیح آیات 21 و 22: در این دو آیه خداوند عظیم الشان به برهان عقلی دال بر وحدانیت خود اشاره دارد و خطاب به مشرکان مکه و تمامی منکران تاریخ میفرماید: اگر غیر از یک خدای واحد، خدای دیگری مدیر و مدبر این کرات بود، شما شاهد این نظم و اداره منظم نبودید. پس صلاح شما این است به توحید اقرار کنید و بگویید: سُبحانَ اللهِ الواحِدِ الاَحَد
*** نکات و نتایج درس ***
نکتـــه اول: استنباط از مفهوم پنج آیه اولی درس این است زندگی همراه آرامش و حیات بدون دغدغه در روی این کره زمین مشروط است به شرایطی ازجمله عبادت خالصانه خالق آسمانها و زمین، همراه با فهم و فکر و درک عظمت و قدرت خالق. در حدیث است «خَمسٌ فی خَمسٍ» تحقق پنج اصل مشروط به انجام پنج اصل دیگر است:
1-عزت و حاکمیت دین در سایه وحدت امت است. 2-رفاه و امنیت در سایه عمل به احکام الهی است 3-حیات و زندگی شرافتمندانه در سایه حفظ سلامتی جامعه از فحشاء و منکرات است. 4- برکات در زرع و کشاورزی و دامداری و رنج روزانه مردم در سایه معامله درست است و فقدان غش و خیانت و رباخواری و گرانفروشی در جامعه. 5-هر چه اهل ایمان به امر زکات و صدقات و احسان بیشتر توجه کنند نزول رحمت آسمانی و باران در جامعه بیشتر خواهد بود.
نکتـــه دوم: استنباط از سایر آیات این است خالق و ناظم و مدیر این کون و آسمانها و ماه و خورشید یکی است اگر اینچنین نبود و چند خدا در آفرینش و مدیریت و نظم شب و روز شریک و تصمیمگیرنده بودند، ما شاهد این نظم و مدیریت صحیح نبودیم و ما هم میگوییم:
در دو جهـــــان قادر و یکتـــــــــا تویی ******** جمــــــله ضعیـفاند و توانــــــا تویی
سُبــحانَ اللهِ رَبُّ العَـــــــــرشِ العَظـــــــــــیمِ
رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلی الله تعالی علی سیدنا و مولانا محمد و علی آله و اصحابه و من دعا بدعوته الی یوم الدین