روز سه شنبه مورخ 1/ بهمن /1392در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و چهل و پنجم تفسیر قرآن کریم (درس پنجم تفسیر سوره مبارکه یوسف) با موضوع آیات 54 الي 64 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.
کــلاس تفسیـــر قــرآن کــــریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــــادري
درس دویست و چهل و پنجم
درس پنجم سوره مبارکه یوسف آیات 54 الی 64
** موضوع درس **
ادامه حیات حضرت یوسف(ع)
* ترجـــمه آيـــات *
وَقَالَ الْمَلِكُ ائْتُونِي بِهِ أَسْتَخْلِصْهُ لِنَفْسِي ۖ فَلَمَّا كَلَّمَهُ قَالَ إِنَّكَ الْيَوْمَ لَدَيْنَا مَكِينٌ أَمِينٌ﴿ 54﴾
پادشاه مصر(ولید) به مامورین خود گفت: یوسف را نزدمن بیاورید تا او را از افراد خالص و مخصوص خود قرار دهم. یوسف را آزاد و نزد پادشاه آوردند پادشاه گفت:از تاریخ امروز شما جزو افراد مورد اعتماد و امین ما هستید.
قَالَ اجْعَلْنِي عَلَىٰ خَزَائِنِ الْأَرْضِ ۖ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ﴿55﴾
(یوسف در جواب پادشاه گفت) پس مرا به عنوان سرپرست خزائن و اموراقتصادی مصر قرارده من یقیناً فردی امین وحافظ اموال و صاحب علم و تخصص در این باب هستم.
وَكَذَٰلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي الْأَرْضِ يَتَبَوَّأُ مِنْهَا حَيْثُ يَشَاءُ ۚ نُصِيبُ بِرَحْمَتِنَا مَنْ نَشَاءُ ۖ وَلَا نُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ﴿56﴾
خداوند حکیم میفرماید: بله این چنین است حکمت ما که چگونه زمینه و رسیدن یوسف به قدرت را فراهم کردیم و به جایی رسید که هر چه میتوانست و جایی می خواست آمد و رفت میکرد و ما رحمت خود را به هرکس بخواهیم و او را شایسته بدانیم ارزانی میداریم و می بخشیم و پاداش نیکوکاران را ضایع نخواهیم کرد.
وَلَأَجْرُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ لِلَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ﴿57﴾
این نوع پاداش نیکوکاران در دنیا به نسبت ثواب آخرت کم و قلیل است ما برای اهل ایمان و اهل تقوا در آخرت پاداش بیشتر و بهتری فراهم کرده ایم.
وَجَاءَ إِخْوَةُ يُوسُفَ فَدَخَلُوا عَلَيْهِ فَعَرَفَهُمْ وَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ﴿58﴾
(یوسف مسئول خزانه مصر شد) برادران یوسف از فلسطین به مصر آمدند و نزد یوسف رفتند یوسف آنان را شناخت ولی آنها یوسف را نشناختند.
وَلَمَّا جَهَّزَهُمْ بِجَهَازِهِمْ قَالَ ائْتُونِي بِأَخٍ لَكُمْ مِنْ أَبِيكُمْ ۚ أَلَا تَرَوْنَ أَنِّي أُوفِي الْكَيْلَ وَأَنَا خَيْرُ الْمُنْزِلِينَ﴿59﴾
زمانی که یوسف بارهای آنان را آماده کرد به برادرانش گفت: اگر بار دیگری به قصد تجارت به مصر آمدید همراه خود برادر پدری را نزد من بیاورید آیا نمی بینید من چگونه با شما صادقانه برخورد می کنم و حق پیمانه را اداء می کنم و من بهترین میزبان هستم .
فَإِنْ لَمْ تَأْتُونِي بِهِ فَلَا كَيْلَ لَكُمْ عِنْدِي وَلَا تَقْرَبُونِ﴿60﴾
اگر برادرتان را همراه خود نیاورید نه غلّه به شما داده می شود و نه حق دارید به من مراجعت کنید.
قَالُوا سَنُرَاوِدُ عَنْهُ أَبَاهُ وَإِنَّا لَفَاعِلُونَ﴿61﴾
گفتند: با پدر و برادرمان در این خصوص گفتگو می کنیم و این کار را خواهیم کرد.
وَقَالَ لِفِتْيَانِهِ اجْعَلُوا بِضَاعَتَهُمْ فِي رِحَالِهِمْ لَعَلَّهُمْ يَعْرِفُونَهَا إِذَا انْقَلَبُوا إِلَىٰ أَهْلِهِمْ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ﴿62﴾
یوسف به انبارداران و کارگران خود گفت: هر مبلغی را بابت قیمت غلّه دریافت کرده اید به آنان مسترد و در بار های آنان مخفیانه بگذارید شاید در وقت بازگشت و تخلیه بارها آن را بیابند امید است این امر وسیله برگشت مجدد آنها گردد.
فَلَمَّا رَجَعُوا إِلَىٰ أَبِيهِمْ قَالُوا يَا أَبَانَا مُنِعَ مِنَّا الْكَيْلُ فَأَرْسِلْ مَعَنَا أَخَانَا نَكْتَلْ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ﴿63﴾
زمانی که به منزل خود و نزد پدر بازگشتند به پدرشان گفتند: ای پدر در مصر از سوی حاکم غلّه دستور صادر شده اگر این بار بنیامین را با خود نبریم گندم و جو به ما نخواهند فروخت پس مرحمت کن بنیامین ما ها را همراهی کند به تحقیق ما از وی حفاظت خواهیم کرد.
قَالَ هَلْ آمَنُكُمْ عَلَيْهِ إِلَّا كَمَا أَمِنْتُكُمْ عَلَىٰ أَخِيهِ مِنْ قَبْلُ ۖ فَاللَّهُ خَيْرٌ حَافِظًا ۖ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ﴿64﴾
حضرت یعقوب فرمود: با کدام اطمینان و به چه اعتمادی؟ در خصوص برادرش یوسف هم اطمینان دادید حالا که اصرار دارید وجود وی کار تجارت شما را آسان می کند بنیامین را همراه خود ببرید« فَاللَّهُ خَيْرٌ حَافِظًا وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ »( خداوند بهترین حافظ و مهربانترین مهربانان است).
** توضيــح آیـــات درس **
پادشاه گفت: یوسف را نزد من بیاورید تا او را جزو افراد مخصوص خود قرار دهیم، مامورین به زندان رفتند و یوسف را نزد پادشاه آوردندآوردند پادشاه سِمَّت مشاور عالی را به یوسف پیشنهاد کرد. حضرت یوسف فرمود: اگر قرار است مسئولیتی به من واگذار شود من برای پست خزانه داری و وزارت دارائی آمادگی دارم آنگاه و به دستور شاه ، یوسف به عنوان مسئول خزانه داری محصولات مصر معرفی و منصوب شد.
بعد از اینکه حضرت یوسف مسئول محصولات و وزیر کشاورزی و دارائی مصر گردید با تدبیر و هشیاری در مدت 7 سال فراوانی نعمت ورفاه ، انبارهای بزرگی ساخت و گندم بسیاری را با خوشه های دست نخورده انبار کرد و در 7 سال قحطی به صورت حکیمانه و عادلانه غلّه انبار شده را در بین مردم تقسیم و مردم را از ناراحتی و وضعیت خشکسالی مطمئن نمود. سپس یوسف ازپست وزیر دارائی مصر به سرپرست دولت و عزیز مصر ارتقاء یافت و آوازه عدالت و احسان عزیز جدید مصر به کنعان و بیت یعقوب رسید و مردم کنعان ساکن فلسطین به جهت تهیه غلّه و خوار و بار به مصر آمدند از جمله کسانی که به مصر مراجعت کردند 10 نفر از فرزندان یعقوب بودند حضرت یوسف با دیدن برادران خود آنها را شناخت ولی آنها یوسف را نشناختند زیرا چند دهه از زمان انداختن یوسف به چاه گذشته بود حضرت یوسف از آنان تحقیق کرد گفتند: ما فرزندان یعقوب پیامبر هستیم و از قصه یوسف و گرگ و چاه و ناراحتی پدر و از دست دادن چشمان پدر و علاقه پدر به بنیامین و وضعیت خشکسالی مطالبی را بیان کردند حضرت یوسف دستور داد ازآنان محترمانه استقبال و آنان را بدرقه کنند و قیمت غله را در بارهای آنها قرار دهند مشروط بر این اصل در سفر آتی برادر کوچک خود ( بنیامین) را که با یوسف از یک مادر بودند همراه خود بیاورند. فرزندان یعقوب با خوشحالی مصر را ترک کردند و به محض رسیدن به فلسطین همگی نزد پدر رفتند و از محبت و بزرگواری عزیز مصر مطالبی را بیان کردند و سپس با شک و تردید به پدر پیشنهاد کردند که جناب یعقوب موافقت کند که این بار بنیامین را همراه خود به مصر ببرند و خیلی مصرانه اصرار کردند و عاقبت الامر حضرت یعقوب با درخواست آنان موافقت کرد و 10 نفر از پسران یعقوب همراه بنیامین آماده سفر به مصر شدند.
**** نکــات و نتــایــج درس ****
1- حضرت یوسف پیامبر بود و ولید بن ریان کافر ، دولت مصر یک دولت غیرالهی بود و حاکم مصر از یوسف درخواست همکاری کرد و یوسف قبول کرد سوال اینجاست آیا درست است فرد مومن و صالح و خداپرست و بالاتر از اینها پیامبری از رسولان خدا مسئولیتی را در یک حکومت غیر دینی بپذیرد ؟ جواب این است بله اگرانسان توان حفظ خود و توان انجام وظیفه محوله را داشته و هدفش خدمت به خلق خدا باشد قبول چنین مسئولیتی جایز است.
2- آیا درست است انسان از خود تعریف و تمجید کند و خود را به عنوان انسان بهتر و برتر به جامعه معرفی و درخواست سپردن مسئولیت کند ؛ مانند حضرت یوسف که به پادشاه مصرگفت: « قَالَ اجْعَلْنِي عَلَى خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ »( مرا سرپرست خزائن مصر کنید من حافظ و آگاه و متخصص هستم) بدون تردید در اسلام خودستایی و از خود تعریف کردن ممنوع و کار غیر پسندی است مگر در صورت استثناء و در حالت دفاع و یا در حالتی که جامعه به افرادی مانند ایشان نیاز داشته و صفات مورد نیاز در آن فرد موجود باشد.
3- مسئله توجه به اقتصاد و معیشت در حیات انسانها خیلی مهم است ما مسلمانان اگر چه اقتصاد را مانند بعضی از مکاتب مادی هدف قرار نمی دهیم و همه چیز و همه زندگی را در بعد زندگی مادی منحصر و حساب نمی کنیم ولی اقتصاد و مسائل مربوط به زندگی و معیشت مردم را موضوعی مهم می دانیم و تامین رفاه در زندگی و بهبود معیشت مردم را از اولویت های حاکمیت اسلام می دانیم و به همین دلیل است حضرت یوسف پست مربوط به امور زندگی و معیشت مردم را مهم دانست و آن را از پادشاه مصر درخواست نمود.
4- دروغ، سیاست بازی و فریب و حیله در اسلام ممنوع و حرام است ولی به کارگیری تاکتیک های مهم و ارزشمند اگر در راستای تقویت دین و مکتب و فکر باشد بلا مانع است مانند اقدام حضرت یوسف در پیمانه و استرداد مال به پسران حضرت یعقوب به بهانه آوردن برادرش که در درس امروز به آن اشاره شد.
« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »
این مطلب را به اشتراک بگذارید
• لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
• نظرات شما پس از بررسی و بازبینی توسط گروه مدیریت برای نمایش در سایت منتشر خواهد شد.
• در صورتی که نظر شما نیاز به پاسخ دارد، پاسخ خود را در ذیل همان موضوع دنبال فرمایید.
• از نوشتن دیدگاهایتان با حروف فینگلیش جدا" خودداری کنید .