روز سه شنبه مورخ 31/ ارديبهشت /1392 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و نوزدهم تفسیر قرآن کریم (درس دوم تفسیر سوره مبارکه يونس) با موضوع آیات 11 الي 20 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است .
کـــلاس تفسیــــر قــرآن کــــریـــم توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري
درس دویست و نوزدهم
درس دوم سوره مبارکه يونس آیات 11 الی 20
** موضوع درس **
1- خداوند متعال نسبت به بندگانش رحیم و حلیم است
2- انسان موجودی است که فقط با تربیت اصلاح میشود
3- ما زمانی موجود مکرم و محترمی هستیم که مطیع خدا و پیرو رسول خدا باشیم
4- خداوند از انسان ها میخواهد در مسیر احسن تقویم حرکت کنند
5- شیطان میخواهد انسان را به اسفل سافلین ببرد .
* ترجـــمه آيـــات *
وَلَوْ يُعَجِّلُ اللَّهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجَالَهُمْ بِالْخَيْرِ لَقُضِيَ إِلَيْهِمْ أَجَلُهُمْ ۖ فَنَذَرُ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ﴿11﴾
اگر خداوند برای مردم آنطور که خیر را با عجله و شتاب میخواهند در رساندن شر شتاب و عجله نماید قطعاً اجل و خاتمه عمر آنها زودتر میرسد پس ما ، مخالفان برنامه خدا و کسانیکه به دیدار خداوند ایمان و امید ندارند را کماکان به حال خود رها میکنیم تا در اشتباه خود سرگردان و حیران و گرفتار نفس خود بمانند یا اینکه تجدیدنظرکنند.
وَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنْبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَائِمًا فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَنْ لَمْ يَدْعُنَا إِلَىٰ ضُرٍّ مَسَّهُ ۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلْمُسْرِفِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ﴿12﴾
طبیعت انسان چنین است زمانیکه با آسیب و مشکلی مواجه شود به سوی ما دست بلند کرده و درخواست رفع مشکل و نجات خود را به صورتهای مختلف ( ایستاده ، دراز کشیده ، و برپهلو خوابیده ) مینماید و به محض رفع مشکل و نجات از ناراحتی و محنت همه چیز را ( خود و خدا و حالت پیشین ) را فراموش میکنند این نوع زندگی و کردار از اخلاق مسرفین و اهل تجاوز از حق و انسانهای بی انصاف است.
وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَمَّا ظَلَمُوا ۙ وَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ وَمَا كَانُوا لِيُؤْمِنُوا ۚ كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِمِينَ﴿13﴾
( عمر تاریخ طولانی است ) ما قبل از شما نسل های زیاد را در اثر ظلم و ستمشان نابود کردهایم چرا که به راهنمائی پیامبرشان بی توجه و دلائل روشن آنان را به شوخی میگرفتند و حاضر به ایمان نبودند و این روش همیشگی مجرمین و منحرفین تاریخ است.
ثُمَّ جَعَلْنَاكُمْ خَلَائِفَ فِي الْأَرْضِ مِنْ بَعْدِهِمْ لِنَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ﴿14﴾
ما شماها را بعد از این نسلها جانشین آنها در روی زمین گردانیدهایم تا ببینیم شما چگونه عمل خواهید کرد.
وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ ۙ قَالَ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هَٰذَا أَوْ بَدِّلْهُ ۚ قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقَاءِ نَفْسِي ۖ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ ۖ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ﴿15﴾
مجرمین و مسرفین و تبهکاران تاریخ زمانی آیات خداوند از جانب رسول خدا بر آنان خوانده شود به پیامبر خدا میگویند، اگر صادق هستید قرآن دیگری غیر از این قرآن را بیاور و یا این قرآن را عوض کن ، ای رسول به این کسانیکه چنین عقیدهای دارند بگو من در آوردن قرآن جدید و تغییر آن قدرتی ندارم ، من تابع دستورات الهی و وحی آسمانی هستم و وفق دستورات الهی عمل میکنم و اگر از دستورات الهی اطاعت نکنم از عذاب روز بزرگ (قیامت) می ترسم.
قُلْ لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا تَلَوْتُهُ عَلَيْكُمْ وَلَا أَدْرَاكُمْ بِهِ ۖ فَقَدْ لَبِثْتُ فِيكُمْ عُمُرًا مِنْ قَبْلِهِ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ﴿16﴾
بگو ای رسول ، تمامی اقدام من از تلاوت آیات قرآن و غیره به امر خداوند است و اگر امر او نبود آن را بر شما تلاوت نمیکردم و خدای واحد را به شما معرفی نمیکردم عجباً چرا این چنین فکر میکنید در حالیکه من سال ها با شما زیستهام. چرا از عقل خود استفاده نمیکنید؟
فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ ۚ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ﴿17﴾
چه کسی مجرمترو ستمکارتر ازآن کسی است که برخدا دروغ ببندد ویا آیات او رادروغ پندارد یقیناً ظالمان و ستمکاران و مخالفان برنامه خداو رسول خدا رستگار نخواهند شد
وَيَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنْفَعُهُمْ وَيَقُولُونَ هَٰؤُلَاءِ شُفَعَاؤُنَا عِنْدَ اللَّهِ ۚ قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللَّهَ بِمَا لَا يَعْلَمُ فِي السَّمَاوَاتِ وَلَا فِي الْأَرْضِ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ﴿18﴾
اینها به جای خدای واحد چیزی را پرستش میکنند که نه به آنان زیان میرساند و نه سود و میگویند این بت های بی ضرر و بی سود نزد خداوند از ما شفاعت میکنند ، ای رسول به آنان بگو چرا چیزهایی را به خداوند نسبت میدهید مانند (شفاعت بتها) که در آسمان و زمین وجاهت و وجود خارجی ندارند و خداوند از این نوع نسبت ها بری و منزه و هیچ شریک و همتایی برای خداوند نیست .
وَمَا كَانَ النَّاسُ إِلَّا أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُوا ۚ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فِيمَا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ﴿19﴾
در آغاز همه ملت ها و همه مردمان از نظر عقیده ، واحد و یکی بودهاند سپس دچار اختلاف در فکر و عقیده شدهاند و اگر برنامهای از سوی خداوند و بوسیله پیامبران به مردم ابلاغ نمی شد در اثر تبلیغ منحرفین تمامی ملتها ، مسیر غلط و انحراف را در پیش میگرفتند و همگی به مجازات الهی میرسیدند .
وَيَقُولُونَ لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ ۖ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ﴿20﴾
آنان میگویند چرا این رسول معجزه ندارد و چرا معجزه محسوسی به وی داده نشده است . بگو این امر یک امر غیبی است و مخصوص خداوند است پس چشم براه باشید و ما هم چشم به راه هستیم تا نتیجه کار و عمل خود را عن قریب ببینیم.
** توضيــح آیـــات درس **
توضیح آیه 11 : خداوند متعال در این آیه به صورت صریح اعلام فرموده است که خداوند در انتقام و کیفر بندگان عاصی و درخواست شرآنها عجله نخواهد کرد ، شاید پشیمان شوند و تجدید نظر کنند و اگر چنانچه در مقابل هر جرم و گناه وتقاضای شرّی خداوند عجله میکرد و از عاملان ، انتقام میگرفت بسیاری از افراد عمرکوتاهی سپری و به حیات آنها خاتمه داده میشد و از نعمات دنیا بهرهای نمی بردند. پس خداوند با حکمت خود به آنان مهلت میدهد ولی علی رغم ترحم خداوند و مهلت لازم باز افراد مجرم و ظالم کماکان در شر و تباهی و طغیان غوطه ورند و حاضر به تجدید نظر نیستند.
توضیح آیه 12 : در این آیه خداوند متعال به بعضی از اخلاق و عادات افراد ضعیف العقیده اشاره فرموده که در وقت تنگنا و ناراحتی خداوند را یاد میکنند و در لحظات شادی و رفاه خداوند را فراموش و به اعمال ناپسند دست میزنند و به این افراد هشدار داده شده است که این روش و اخلاق مردود است و قطعاً خداوند در برابر اعمالشان آنان را کیفر خواهد نمود.
توضیح آیات 13 و 14 : این دوآیه به دو مسئله مهم اشاره دارند ، یکی عبرت و درس گرفتن از پیشینیان ، قدرتمندان و ثروتمندان تاریخ ، دوم به امت اسلامی در هر عصر و زمانی تذکر داده شده است که شماها جانشین همه اقوام و ملتهای گذشته هستید خداوند و مردم جامعه به شما نظر دارند که چگونه عمل میکنید هشیار باشید خوب عمل کنید.
توضیح آیات 15 ، 16 و17: در این سه آیه به تقاضای مشرکین از پیامبر اسلام اشاره شده که از پیامبر اسلام دو تقاضا و درخواست داشتند که هر دوی آن رد شدند 1- تبدیل قرآن به قرآن دیگری 2- تغییر آیات و احکام و دستورات قرآن کریم. این دو تقاضا به دستور خداوند متعال و توسط پیامبر عظیمالشان به شدت رد شدند وبه آنان اعلام شده است : تغییر و تبدیل قرآن و آیات آن در اختیار پیامبر اسلام نیست و این نوع خواستهها غیر معقول و مردود است .
توضیح آیه 18 : در این آیه بت پرستی به هر شیوه و به هر دلیلی مردود شمرده شده است و اعلام شده که خداوند متعال از هر نوع شریک و همتا ، بری و منزه است و شفاعت بت ها در حضور خدا ، یک خرافه بیش نیست .
توضیح آیه 19 : در این آیه خداوند متعال میفرماید : انسانها در آغاز پاک و مومن بوده و به وحدانیت خداوند ایمان داشتهاند و در جـواب سـوال خداونــــد « أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ ۖ قَالُوا بَلَىٰ » همگی بالاتفاق اعلام کردهاند چرا ، رب و خالق و پروردگار ما هستید و سپس شیطان و انسانهای شیطان صفت ، انسان ها را دچار انحراف و تفرقه و اختلاف کردهاند .
توضیح آیه 20 : در این آیه به یک بهانه جوئی مشرکان اشاره شده است که میگفتند : اگر محمد(ص) پیامبر است چرا مانند سایر پیامبران معجزه ندارد و چرا معجزه خود را نشان نمیدهد و چرا با معجزه خود افراد جامعه را تسلیم خود نمیکند؟ در جواب این خواسته و تقاضاها و گفته ها ، خداوند متعال به پیامبر اسلام(ص) امر فرموده است که به مخالفان اعلام کند این موضوع در قدرت یزدان و این بهانه جوئی فاقد ارزش است و هدف از آن مخالفت با رسول خداست و در نهایت به مشرکان اعلام شده است شما مشرکان در مسیر خود حرکت کنید و ما هم در مسیر خود حرکت میکنیم و هر دو در انتظار امر خداوند باشیم .
**** نکــات و نتــایــج درس ****
1- همچنانکه در اوائل سوره یونس عرض شد این سوره در مکه نازل شده و مخاطب اصلی آیات سوره یونس ، مشرکین مکه هستند و بیشتر مفاد آیات آن در بحث دیدگاه ، بهانه جوئی و جهل و عداوت و لجاجت مشرکان است نسبت به خدا و رسول خدا و روز رستاخیز
2- استنباط از مفاد آیه 11 این است که خداوند خالقی است با رحم و رحمان و رحیم و حلیم . هرگز در انتقام از عبدان خود عجله نمیکند و به دعای شر آنها علیه خود و اموال و اولادشان فوراً جواب نخواهد داد و هرگاه مرتکب گناهی شوند فوراً از آنها انتقام و کیفر نخواهد گرفت و به آنها مهلت خواهد داد شـایــد تجدیدنظــر و توبه کنند .
3- نکتـــه مهــم و استنباط از آیه 12 این است انسان در قرآن کریم به عنوان موجودی عجیب و غــــریب معرفـــــی و درآیات مختلف درکنار جنبــههــای مثبت ، جنبههای منفی انسان نشان داده شده است از جمله این جنبههای منفی :
الف) درآیه 72 سوره احزاب انسان به عنوان مــوجـودی ستمگر و ظالم معرفی شده است « إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا»
ب) در آیه 28 سوره نساء ، انسان به عنوان مــوجــودی ضعیـف آمــده است « وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِيفًا »
ج) در آیه 34 سوره ابراهیم ، انســـان به عنــوان موجودی ستم پیشه ناسپاس معرفی شــــده است « إِنَّ الْإِنْسَانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ»
د) در آیه 11 سوره اسراء ، انسان به عنوان موجودی عجول آمده است « وَكَانَ الْإِنْسَانُ عَجُولًا »
هـ) و در آیه 67 سوره اسراء ، انسان به عنوان موجودی ناسپاس معرفی شده است « وَكَانَ الْإِنْسَانُ كَفُورًا»
و) در آیه 54 سوره کهف ، انسان به عنوان موجودی پرخاشگر معرفی شده است «وَكَــانَ الْإِنْسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا»
ز) در آیه 6 سوره انفطار، انسان به عنوان موجودی مغـــرور معرفـی شـده است « يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ»
ک) در آیه 6 و 7 سوره علق ، انسان به عنوان موجودی طغیانگر آمده است« إِنَّ الْإِنْسَانَ لَيَطْغَىٰأَنْ رَآهُ اسْتَغْنَىٰ » و چند مورد دیگر.
خلاصه کلام : انسان موجودی است به نص قرآن کریم ، مکرّم و محترم و جانشین خدا در زمین است و این صفات منفی را هم دارد وچنانچه خود را با برنامههای قرآن کریم و توحید و سنت رسول گرامی اسلام(ص) و دلسوزان دین همگام نسازد از هر موجوی خطرناکتر است و فلسفه بعثت پیامبران الهی فقط به جهت ساخت این موجود بوده است .
4- برادران عزیز ما انسانها فطرتاً پاک و موجودی مکرم و محترم و خلیفهالله هستیم ، مسئولیت ما سنگین و شیطان در طول شبانه روز در صدد است که ما را به نکات منفی و همچنین به اسفلسافلین سوق دهــد و خداونــد سبحــان از مـا میخواهد وفــق « لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ » زندگی کنیم . صلاح ما این است راه خداوند متعال را انتخاب کنیم نــه راه شیطان را .
«««« اللهم احفظنا من شر الشیطان »»»»
« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »
این مطلب را به اشتراک بگذارید
• لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
• نظرات شما پس از بررسی و بازبینی توسط گروه مدیریت برای نمایش در سایت منتشر خواهد شد.
• در صورتی که نظر شما نیاز به پاسخ دارد، پاسخ خود را در ذیل همان موضوع دنبال فرمایید.
• از نوشتن دیدگاهایتان با حروف فینگلیش جدا" خودداری کنید .