روز سه شنبه مورخ 24/ ارديبهشت /1392 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و هجدهم تفسیر قرآن کریم (درس اول تفسیر سوره مبارکه يونس) با موضوع آیات 1 الي 10 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است .
کـــلاس تفسیــــر قــرآن کــــریـــم توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري
درس دویست و هجدهم
درس اول سوره مبارکه يونس آیات 1 الی 10
** موضوع درس **
1- بحث کوتاهی در خصوص توحید ، رسالت و معاد
2- بحث خلقت خورشید و ماه
3- بحث خلقت آسمان ها و زمین در 6 مرحله
4- بحث کیفر کفار و پاداش مومنین در آخرت
مقدمــه: سوره یونس به نام یکی از پیامبران الهی حضرت یونس(ع) فرزند متی نامگذاری شده است به این دلیل که قسمتی از آیات این سوره مربوط به حیات این پیامبر بزرگوار است. این سوره در مکه نازل شده و مجموع آیات آن شامل: 1- وحی 2-خلقت آفرینش و عظمت آن 3-مقایسه بین زندگی مادی و معنوی و پایداری زندگی معنوی 4- اشاره به قسمتی از زندگینامه حضرات یونس و نوح و موسی(ع) 5- اشاره به جهل و جهالت و لجاجت بت پرستان و بخش عظیم دیگر آیات این سوره مربوط است به بشارت و انذار و معرفی راه صالحان و هشدار به غافلان .
* ترجـــمه آيـــات *
الر ۚ تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ﴿1﴾
برای حروف مقطعه اول آیه ، معانی بیشماری شده است از جمله : الف یعنی الله ، لام جبریل و راء رسول ، یعنی این کتاب که آیاتش محکم و استوار است از جانب الله (جلّ جلاله) و بوسیله جبریل (ع) بر رسول خدا (ص) نازل شده است .
أَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا أَنْ أَوْحَيْنَا إِلَىٰ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۗ قَالَ الْكَافِرُونَ إِنَّ هَٰذَا لَسَاحِرٌ مُبِينٌ﴿2﴾
آیا برای مردم جای تعجب و شگفت است ما فردی از میان مردان آنها انتخاب و وحی فرستاده ایم و به وی گفته ایم مردم جامعه و افراد غافل را بیدار و به آنها هشدار و به اهل ایمان بشارت دهد که نزد خداوند پاداش نیک در نظر گرفته شده است ولی کافران در برابر این اقدام و تصمیم میگفتند این مرد ساحر آشکاری است.
إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۖ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ ۖ مَا مِنْ شَفِيعٍ إِلَّا مِنْ بَعْدِ إِذْنِهِ ۚ ذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ ۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ﴿3﴾
پروردگار شما خداوندی است که آسمان ها و زمین را در مدت شش روز ( شش دوران ) خلق کرده و بعد از خلق آسمان ها و زمین بر تخت قدرت و نظارت قرار و به تدبیر کار جهان مشغول و نظارت دارد و هیچ شافعی در قیامت بدون اذن و اجازه خداوند حق شفاعت ندارد خدای شما این خالق و مدبر است پس او را پرستش کنید و از غفلت و اشتباه حرکت کردن بیدار شوید.
إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا ۖ وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا ۚ إِنَّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِ ۚ وَالَّذِينَ كَفَرُوا لَهُمْ شَرَابٌ مِنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ﴿4﴾
نزد خداوند همگی باز خواهید گشت و وعده خداوند حق است که او آغاز کننده آفرینش است و بازگشت هم به دست اوست یعنی حیات و مرگ فقط به دست خداوند است و فلسفه خلقت هم همین است تا انسان ها آزمایش شوند و به کسانی که اهل ایمان و عمل صالح هستند با عدالت جزا داده شده و برای کافران لجوج و مخالف دین کیفر شدیدی در برابر اعمال زشت آنها در نظر گرفته شده است .
هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ ۚ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَٰلِكَ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ يُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ﴿5﴾
او (خدایی که به عبادت وی دعوت شدهاید) کسی است که خورشید را روشنائی و ماه را نورانی کرده و برای خورشید و ماه منزلهائی مقررکرده است تا شما انسانها عدد و وقت روز،هفته و ماه و سال را یاد بگیرید این تصمیم و خلق و برنامه به جهت مصلحت عباد است که خداوند تشریح کرده است برای آگاهان قوم .
إِنَّ فِي اخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَّقُونَ﴿6﴾
بدون تردید در هر آمد و شدی و در هر تغییر و تحولی در شب و روز و در آسمان و زمین نشانه ها و علائمی نهفته است که اهل تقوا و خرد و فکر آن را درک میکنند و از طریق این تحول ناظم و خالق خود را می شناسند .
إِنَّ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا وَرَضُوا بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاطْمَأَنُّوا بِهَا وَالَّذِينَ هُمْ عَنْ آيَاتِنَا غَافِلُونَ﴿7﴾
یقیناً کسانی که به برنامه خداوند و روز رستاخیز ایمان ندارند و حیات را فقط چهار روز زندگی دنیا دانسته و بر آن تکیه کردهاند ، از آیات و برنامه خداوند غافل هستند.
أُولَٰئِكَ مَأْوَاهُمُ النَّارُ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ﴿8﴾
همه آنها جایگاه و نهایتشان آتش دوزخ است البته این کیفر نتیجه اعمال بد آنهاست .
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ يَهْدِيهِمْ رَبُّهُمْ بِإِيمَانِهِمْ ۖ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ﴿9﴾
یقیناً کسانی که ایمان آورده اند و کارهای نیک و شایسته انجام داده و میدهند پروردگارشان در سایه ایمانشان آنان را به راه نیک و زندگی آبرومندانه هدایت میکند و بهشت خود را که دارای قصرهای مجهز است به آنها ارزانی میدارد .
دَعْوَاهُمْ فِيهَا سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَتَحِيَّتُهُمْ فِيهَا سَلَامٌ ۚ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴿10﴾
ذکر و دعا و کفتار این سعادتمندان در برابر نعمتی که خداوند به آنها ارزانی فرموده است ، تسبیح خداوند و سلام بر همدیگر و شکر و حمد رب العالمین است
** توضيــح آیـــات درس **
توضیح آیات اول و دوم : در این دو آیه خداوند متعال اثبات فرموده است که قرآن کریم کلام حق خداوند و حضرت محمد(ص) فرستاده شایسته وی است و به جهت ارشاد عباد مبعوث شده و به کسانی که این دو نعمت را شکر می کنند و پیروی و تبعیت می نمایند مژده سعادت داده و جاهلان و کافران و مخالفان را بی خرد معرفی کرده است .
توضیح آیات 3 و 4 : این دو آیه معرف قدرت و عظمت خداوند رب العالمین هستندو به بنی آدم اعلام میکنند که الله رب العالمین ، خالق آسمان ها و زمین است و تمامی قدرت و اداره آسمان ها و زمین و اذن شفاعت و مرگ و حیات و حساب و کتاب و پاداش و کیفر همه و همه در قبضه قدرت خالق آسمان ها و زمین است.
توضیح آیات 5 و 6 : این دو آیه به بخش دیگری از عظمت الهی اشاره دارند از جمله خلقت خورشید و ماه و اختلاف شب و روز و تعیین روز و هفته و سال و ماه و فصل که همه و همه به جهت رفاه و سعادت انسان است و باید انسان ها از این تحولات بهره بهینه گرفته و شاکر خالق خود باشند .
توضیح آیات 7 و 8 و 9 و 10 : این چهار آیه به نهایت کافران و کیفر و عذاب آنها در آخرت و پاداش و ثواب و اجر مومنین و همچنین ذکر و شعار و اظهار خوشحالی اهل ایمان بعد از ورود به بهشت اشاره دارند .
**** نکــات و نتــایــج درس ****
1- سوره یونس به نام یکی از پیامبران الهی ، حضرت یونس بن متی( ع) نامگذاری شده است . خداوند متعال، حضرت یونس را برای راهنمائی مردم نینوا (موصل قدیم) فرستاد . نینوا پایتخت قوم آشور بوده و در زمان بعثت حضرت یونس مردم نینوا از هر حیث قدرتمند و ثروتمند و در رفاه بودند ولی در عبادت و عقیده بت پرست و مشرک . حضرت یونس بسیار زحمت کشید و جهد و جهاد نمود ولی از زحماتش نتیجه ای نگرفت و از ناراحتی قومش بدون اذن و اجازه خداوند سبحان از محل هجرت کرد و به ساحل دریا رسید و بر یک کشتی سوار شد و در وسط راه به دلائلی او را به دریا انداختند و در همان لحظه به امر یزدان یک ماهی بزرگ او را بلعید و خیلی ساده طعمه نهنگ شد ولی آسیبی جدی به وی وارد نشد سپس به سهو خود پی برد و در جهت نجات خود ذکر « لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنْ الظَّالِمِينَ » را شروع و درخواست لطف خداوند را نمود و خداوند او را نجات داد انشاء الله در فرصتهای دیگری به صورت مفصل به حیات این بزرگوار اشاره خواهیم کرد.
2- در درس امروز وحی و رسالت و توحید و معاد مورد اشاره قرار گرفته اند این سه اصل مهم جزو برنامه تمامی پیامبران و فرستادگان الهی بوده و از آن پاسداری و برای تفهیم و ابلاغ آن تمامی انبیاء جهد و جهاد و کوشش نموده اند و اگر ایمان ما به این سه اصل قوی و مستحکم باشد بدون تردید در دنیا دچار آسیب و مصائب و اشتباه و انحراف نخواهیم شد .
3- در آیه سوم درس خداوند متعال میفرماید : من آسمان ها و زمین را در شش روز ( شش زمان و مرحله) خلق و ایجاد کردهام ر حالیکه خداوند متعال میتوانست به مصداق آیه « کن فیکن » در یک لحظه همه آسمان ها و کرات و زمین را خلق و ایجاد فرماید ولی به جهت درس و عبرت و آگاهی دادن به انسان ها ، آسمان و زمین را در چند زمان خلق و ایجاد فرموده است تا انسان ها در زندگی عجول نباشند و کارها را با برنامه ریزی و مرحله به مرحله انجام دهند .
4- آمدن روز و شب و خورشید و ماه و هفته و فصل و سال ، ضمن اینکه نشانه و آیات قدرت الهی هستند همه و همه این تحولات و تغییرات و تقسیمات به جهت خدمت به انسان و صلاح بشر است باید ما انسان ها شاکر خداوند باشیم و از این نعمات ، تحولات و تغییرات بهره کافی ببریم . شاعر می گوید :
« ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری »
5- دعا در آئین ما جایگاه خاصی دارد در آیه10 درس میفرماید : بهشتیان کار خود را با دعا شروع و با حمد خداوند خاتمه میدهنددر این قصه پیامی نهفته است به عنوان سنت دین ما هم باید سعی کنیم کارهای روزانه خود را بخصوص خوردن و آشامیدن را با نام خداوند شروع و با الحمد لله ختم کنیم .
6- عنایت به این امر دعا در نجات حضرت یونس موثر و نتیجه مثبت داده است . در خصوص تاثیر دعا ، از عبدالله ابن عباس (رض) روایت کردهاند که آن بزرگوار در وقت ناراحتی و به جهت رفع مشکلات و آرامش روح این دعا را تکرار میکرد :
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ الْعَظیمُ الْحَلیمُ، لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَریمُ، لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ رب السموات السبع و الارض و رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیم »
ربنا تقبل منا انک انت السمیع العلیم
« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »
این مطلب را به اشتراک بگذارید
• لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
• نظرات شما پس از بررسی و بازبینی توسط گروه مدیریت برای نمایش در سایت منتشر خواهد شد.
• در صورتی که نظر شما نیاز به پاسخ دارد، پاسخ خود را در ذیل همان موضوع دنبال فرمایید.
• از نوشتن دیدگاهایتان با حروف فینگلیش جدا" خودداری کنید .