روز سه شنبه مورخ 18/03/89 ، در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه با حضور علاقمندان درس يكصد و دهم  تفسیر قرآن کریم (درس بيست و يكم تفسیر سوره مبارکه نساء) با موضوع آیات 105  الی 113 سوره مبارکه نساء ارائه شد.

در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده علاقمندان درج شده است .

 

 

کـــلاس تفسیــــر قــرآن کــــریـــم  توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري

درس يكصد و دهم

درس بيست و يكم سوره مبارکه نساء  آیات 105 الی 113

 

** موضوع درس **

1-   بحث قضاوت درست 

2- طلب آمرزش و استغفار

3-عدم حمايت از افراد خائن 

4- معصوميت پيامبر اسلام (ص)

 

* ترجـــمه آيـــات *

إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللَّهُ وَلا تَكُنْ لِلْخَائِنِينَ خَصِيمًا (١٠٥)

ما قرآن را به حق به سوي تو فرستاديم تا به آنچه خدا به تو وحي  خود بر تو پ1ديد آورده ميان مردم حكم كني و نبايد به نفع خيانتكاران با مومنان به خصومت بر خيزي .

 

وَاسْتَغْفِرِ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ غَفُورًا رَحِيمًا (١٠٦)

و از خدا آمرزش طلبد  كه خدا آمرزنده مهربان است .

 

وَلا تُجَادِلْ عَنِ الَّذِينَ يَخْتَانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَنْ كَانَ خَوَّانًا أَثِيمًا (١٠٧)

و هرگز به خاطر مردمي كه با نفوس خود خيانت مي كنند جدال مكن كه همانا خدا آنرا كه خيانتكار و بد عمل است دوست نمي دارد .

 

يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَلا يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللَّهِ وَهُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ مَا لا يَرْضَى مِنَ الْقَوْلِ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطًا (١٠٨)

مردم خيانتكار از مردم شرم مي كنند ولي از خدا شرم نمي كنند و حال آنكه او با آنهاست هنگامي كه شبانگاه سخناني ناپسند در دل مي انديشند و خدا به هرچه كنند آگاه است .

 

هَا أَنْتُمْ هَؤُلاءِ جَادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فَمَنْ يُجَادِلُ اللَّهَ عَنْهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَمْ مَنْ يَكُونُ عَلَيْهِمْ وَكِيلا (١٠٩)

به فرض كه شما خود از طرف آنها در زندگاني دنيا دفاع توانيد كرد ، كدام كس طرفداري آنها را در روز قيامت خواهد نمود ؟ و چه كس به وكالت آنها  تواند برخواست ؟

 

وَمَنْ يَعْمَلْ سُوءًا أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُورًا رَحِيمًا (١١٠)

و هر كه عمل زشتي از او سر زند يا به خويشتن ستم كند سپس از خدا طلب آمرزش  و عفو نمايد خدا را بخشنده و مهربان خواهد يافت .

 

وَمَنْ يَكْسِبْ إِثْمًا فَإِنَّمَا يَكْسِبُهُ عَلَى نَفْسِهِ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا (١١١)

و هر كه گناهي كند به خود زيان رسانده و خدا دانا و كارش از روي حكمت است .

 

وَمَنْ يَكْسِبْ خَطِيئَةً أَوْ إِثْمًا ثُمَّ يَرْمِ بِهِ بَرِيئًا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِينًا (١١٢)

و هركس خطا يا گناهي از او سرزند و تهمت به بي گناهي بندد مرتكب بهتان و گناه بزرگ و آشكاري شده است .

 

وَلَوْلا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَرَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ يُضِلُّوكَ وَمَا يُضِلُّونَ إِلا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَضُرُّونَكَ مِنْ شَيْءٍ وَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَكَ مَا لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ وَكَانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ عَظِيمًا (١١٣)

و اگر فضل و رحمت خدا شامل حال تو نبود گروهي از آنان همت بر آن گماشته بودند كه تو را از راه صواب دور سازند حال آنكه آنها خود را از راه صواب دور ساخته و به تو هيچ زياني نتوانند رسانيد و آنچه را كه نمي دانستي به تو بياموخت و خدا را با تو لطف عظيم و عنايت بي اندازه  است .

 

**  توضيح درس **  

توضيح آيه 105 :  مفاد اين آيه خطاب به بني آدم و بخصوص به مسلمانان است كه به صورت صريح اعلام مي كند كه قرآن منهج حيات ،‌ آئين نامه زندگي ، قانون قضاوت و دستور رفع خصومت بين مردم و دستور اصلاح روح وجسم است . تنها كتاب تلاوت نيست كه تبركاً خوانده شود بلكه برنامه زندگي بشر است و براي كل نسل ها و زمان ها .

 

توضيح آيات 106 تا 109 :  اين سه آيه دنباله و توضيح آيه 105 هستند ، در آيه 105 آمده است (« وَلا تَكُنْ لِلْخَائِنِينَ خَصِيمًا » از افراد خائن حمايت  نكنيد) و در آيه 106 مي فرمايد : اي محمد (ص) از محضر خداي خود درخواست استغفار كن و در آيه 107 و108 مي فرمايد :‌ اين خائنين از مردم مي ترسند ولي از خداوند متعال ترس ندارند در حاليكه خدا بر اعمال و كردار و رفتار آنان آگاه است . عاقبت در آيه 109 مي فرمايد : شايد شما ها در دنيا از افراد خائن دفاع كرديد و در محكمه براي آنان برائت گرفتيد ولي در آخرت چه كار مي كنند مفاد اين آيات همه تذكر و نصيحت به امت اسلامي اند كه نبايد از دشمن خدا و افراد منحرف حمايت كنند.

 

توضيح آيات 110 تا 112  : اين سه آيه دنباله مفاد آيات قبل هستند . در آيه 110 بحث توبه مطرح شده است و توبه وسيله اي سازنده است براي كساني كه اشتباه كرده اند و سپس تجديد نظر نموده اند .

خداوند متعال در آيه 111 اعلام كرده است هركسي مرتكب گناهي شود نتيجه زيان آن عايد مرتكب گناه است و در آيه 112 به اهل ايمان و مسلمانان تذكر داده شده است كه اين امر خلاف وجدان و ايمان و اخلاق انساني است كه شخصي مرتكب گناهي شود و زمينه سازي كند كه گناه خود را بر گردن ديگران بياندازد .

 

توضيح آيه 113 : بحث لطف و كرم الهي است كه شامل حال پيامبر بزرگوار شده است كه جمعي مي خواستند با برنامه  خاص خود پيامبر اسلام را به اشتباه ببرند كه با نزول آيات فوق نيت پليد خائنين و حاميان آنها افشاء گرديد و پيامبر بزرگوار از كيد و مكر مكاران نجات يافت .   

 

** نتيجـه **

 

1- مفاد آيات درس از آيه 105 تا 113 مربوط به يك موضوع هستند كه بزرگان تفسير و راويان احاديث نبوي اين چنين موضوع را بيان فرموده‌اند :

شخصي ضعيف الايمان و به ظاهر مسلمان به نام  طعمه زره و شمشيري را از منزل يكي از بستگان خود به نام رفاعه  به سرقت برد خانواده رفاعه خيلي جستجو كردند و طعمه را عامل سرقت خود معرفي و طعمه با قسم ناحق خود را تبرئه كرد .خانواده رفاعه شمشير و زره را در كيسه  آرد پنهان كرده بودند زماني كه طعمه با قسم كذب خود را نجات داد كشافه آوردند و دنبال آثار آرد را گرفتند و آثار آرد را تا منزل فرد يهودي كه طعمه در زمان سرقت ، زره و شمشير را به صورت امانت و موقت در آنجاگذاشته بود رساندند . و با دليل و آثار يهودي را به عنوان سارق معرفي و يهودي خيلي از خود دفاع كرد كه من بي گناهم . زره و شمشير را طعمه در منزل گذاشته است كسي قبول نكرد و با توجه به دلايل و مستندات و شهادت چند نفر فاميل طعمه در حضور پيامبر اسلام (ص)  نزديك بود پيامبر اسلام به ضرر فرد يهودي قضاوت كند و يهودي را به عنوان سارق محكوم نمايد در اين فاصله آيات 105 تا 113 نازل شد ، طعمه را مفتضح و يهودي را برائت داد و به پيامبر اسلام و امت وي دستور داده شد كه در قضاوت هشيار باشند و با عجله قضاوت نكنند تا حق كسي ضايع نشود. طعمه بعد از افتضاح از مدينه به مكه گريخت و مرتد شد . اللهم اجعل عاقبتنا خيراً .

 

  2- بعد از ملاحظه مفاد آيات درس شاهد چند تذكر الهي هستيم كه همه آنها براي ما درس و اندرزو آگاهي هستند از جمله :

الف) از خائـــــن هــــرگــز دفــــــــاع نكنيم .

ب) هرگاه در درونمان قصد امر خلافي كرديم از محضر خداوند طلب استغفار كنيم .

ج) هر نوع دفاع از فرد خائن و عاصي و گناهكار ممنوع است و باعث ناراحتي پروردگار است .

د) دنيا فاني است و آخرت باقي و انسان عاقل دنياي باقي را با چهار روزلذت دنياي فاني معاوضه نخواهد كرد .

و) انسان از نسيان است حتي پيامبران عظام اگر حمايت و عصمت الهي نبود چه بسا دچار سهو و اشتباه مي شدند ولي خداوند حافظ و حامـــي پيامبران و بخصوص  پيامبر اسلام در اوقات حساس بوده و راه سهو و اشتباه را از طريق وحي از وي مسدود كرده است . اما اگر رحمت الهي شامل حالمان نشود هر لحظه و بخصوص در اين عصر و ايام  براي ما امكان افتادن در چاه  و ارتكاب گناه محتمل است بـــــايد مرتـــب دعــــا كنيم .

« رَبَّنَا وَلا تُحَمِّلْنَا مَا لا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ »

 و باز اگر مرتكب عصيان و گناه شديم نبايد مايوس باشيم لازم است به مصداق آيه « وَمَنْ يَعْمَلْ سُوءًا أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُورًا رَحِيمًا » تجديد نظر و توبه و استغفار كنيم به ياري حق تعالي رحمت و غفران شامل حال ما خواهد شد .

انشاء الله

 

وصلی الله علی سید نا محمد و آله و صحبه اجمعین