روز سه شنبه مورخ 12 /دی /1396 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و هفتادم ویکم تفسیر قرآن کریم (درس اول تفسیر سوره مبارکه عنکبوت) با موضوع آیات 1 الی 15 ارائه شد.

در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.

کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم  توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری

درس سیصد و هفتادم ویکم

درس اول سوره مبارکه عنکبوت آیات 1 الی 15

*موضوع درس *

1-بحث آزمایش اهل ایمان  .      

۲-هشدار خداوند به افراد خلافکار  .          

3-نعمل صالح هم ارزشمند است و هم باعث محو گناهان.

4-آزمایش های دنیا بیشتر برای شناسایی انسان صادق و غیر صادق است .   

5-دستور به اطاعت و احترام والدین .   

6-پیامبران از پدر و مادر برای بنی آدم دلسوزترند. بعضاً تا ۱۰ قرن در تربیت افراد جهد و جهاد کرده اند.

مقـــدمه (معرفی سورۀ مبارکۀ عنکبوت):

سورۀ مبارکۀ عنکبوت 69 آیه است. در بین فقها و مفسرین مشهور است که کل آیات سورۀ عنکبوت در مکۀ مکرمه نازل شده است. بحث‌های این سوره شامل ۴ بخش است. بخش اول و ابتدای سوره در خصوص آزمایش و امتحان انسان‌های مؤمن است. بخش دوم آیات سورۀ عنکبوت، دلداری پیامبر اسلام و مؤمنان تازه‌مسلمان است. بخش سوم سوره در خصوص توحید و خداشناسی و آفرینش انسان و کون است. بخش چهارم و آخرین بخش سورۀ عنکبوت مباحث متنوعی است ازجمله: بیان ضعف و ناتوانی بت‌ها و تشبیه عابدان بت‌ها به عنکبوت و بحث مخالفت و لجاجت دشمنان اسلام و در آخر به موضوع نماز و نیکی به والدین اشاره دارد. نام سورۀ عنکبوت از کلمۀ عنکبوت گرفته‌شده است که در آیۀ ۴۱ این سوره ذکر عنکبوت آمده است.

** ترجمــه­ آیـــات**

الم ﴿1﴾

این آیه حروف مقطعه است. نزدیک‌ترین معنی برای حروف مقطعه این است که قرآن با این همه عظمتش از این حروف تشکیل شده است.

أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ ﴿2﴾

آیا مردم بخصوص اهل ایمان چنین فکر می‌کنند تنها به گفتن «لا اله الا الله» بدون آزمایش و امتحان و تحمل سختی کار آن‌ها تمام است.

وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ ﴿3﴾

ما امت‌های قبل از این‌ها را آزمایش کرده و آزموده‌ایم تا عملاً برای خداوند انسان‌های راستگو و ثابت القدم و انسان‌های دروغ‌گو و چند چهره معلوم و مشخص شوند.

أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ أَنْ يَسْبِقُونَا سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ ﴿4﴾

آیا کسانی که اعمال زشت و ناپسند انجام می‌دهند، تصورشان این است ما بر آن‌ها تسلط و آگاهی نداریم؟ بسی در اشتباه‌اند.

مَنْ كَانَ يَرْجُو لقاءالله فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَآتٍ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿5﴾

کسی و کسانی امید به لقاءالله و رحمت خداوند دارند، لازم است مطیع خداوند و مخلص باشند زیرا اجل و مرگ آن‌ها روزی خواهد رسید. پشیمانی سودی ندارد. خداوند شنوا و داناست.

وَمَنْ جَاهَدَ فَإِنَّمَا يُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ ﴿6﴾

هر کس در این دنیا اهل جهد و تلاش در کارهای مثبت باشد، نتیجه‌اش عاید اوست. خداوند غنی وبی نیاز است و نیازی به عمل ما ندارد.

وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِي كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿7﴾

کسانی که ایمان آورده‌اند و عمل آن‌ها صالحانه و کار آن‌ها در دنیا پسند و شایسته است، اگر سهو و اشتباهی هم داشته باشند خداوند از اشتباهات آنان گذشت خواهد کرد و به آنان در مقابل عمل صالحشان بهترین پاداش را خواهد داد.

وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا وَإِنْ جَاهَدَاكَ لِتُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿8﴾

خداوند به انسان‌ها سفارش می‌کند به والدین خود نیکی و با آن‌ها برخورد خوب کنند و مطیع آن‌ها باشند مگر در دعوت به کفر و شرک. در چنین حالتی فرزندان حق اطاعت از والدین را ندارند. در آینده همۀ شما به‌سوی خداوند رجوع خواهید نمود و خداوند همۀ شمارا به اعمال دنیوی و کردار گذشتۀ آن‌ها آگاه می‌کند.

وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِي الصَّالِحِينَ ﴿9﴾

کسانی که ایمان آورده‌اند و عمل صالح انجام داده‌اند آن‌ها را در ردیف مردان صالح و خداجو قرار می‌دهیم.

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذَابِ اللَّهِ وَلَئِنْ جَاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ أَوَلَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ ﴿10﴾

در میان انسان‌ها کسانی هستند که ادعای دین‌داری دارند. این گروه هنگامی‌که درراه خدا دچار زحمت شوند و یا به خاطر خدا و دین، مورد آزار و اذیت مردم قرار گیرند، آزار مردم را چون عذاب الهی تصور می‌کنند و از میدان بیرون می روند و زمانی نصرت و مساعدت و توفیقی نصیب مؤمنین شود خیلی اظهار خوشحالی می‌کنند و می‌گویند: ما هم در کنار شما بوده‌ایم و در این پیروزی شریک شما هستیم. مگر این گروه چند چهره نمی‌دانند خداوند کاملاً به درون آن‌ها آگاه است و می‌داند آن‌ها دروغ‌گو هستند؟

وَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِينَ ﴿11﴾

 اگرچه خداوند به اسرار باطن افراد، علیم و آگاه است این نوع آزمایش­ها به این دلیل است، عملاً اهل ایمان واقعی و اهل نفاق و منافقین معلوم شوند..

وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِيلَنَا وَلْنَحْمِلْ خَطَايَاكُمْ وَمَا هُمْ بِحَامِلِينَ مِنْ خَطَايَاهُمْ مِنْ شَيْءٍ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ ﴿12﴾

کافران به مؤمنان گفتند: از ما پیروی کنید ما بارِ خطاهای شمارا تحمل می‌کنیم. این یک شعار است این‌ها توان تحمل گناهان خود را ندارند چه برسد به دیگران. این‌ها دروغ‌گو و اهل فریب‌اند.

وَلَيَحْمِلُنَّ أَثْقَالَهُمْ وَأَثْقَالًا مَعَ أَثْقَالِهِمْ وَلَيُسْأَلُنَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَمَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ ﴿13﴾

آن‌ها (کافران) بار سنگین گناهان خود را حمل می‌کنند به‌اضافۀ گناه کسان دیگری که آن‌ها را منحرف و به بیراهه برده‌اند در روز قیامت روی این موضوع محاکمه می‌شوند.

وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَهُمْ ظَالِمُونَ ﴿14﴾

ما نوح را به‌سوی قومش فرستادیم. نوح ۹۵۰ سال در میان قومش دعوت کرد و ایستاد و تبلیغ کرد. قوم نوح لجاجت کردند و به خود و دیگران ظلم کردند و درنهایت با یک طوفان سنگین آن‌ها را نابود کردیم.

فَأَنْجَيْنَاهُ وَأَصْحَابَ السَّفِينَةِ وَجَعَلْنَاهَا آيَةً لِلْعَالَمِينَ ﴿15﴾

ما نوح و کسانی که در کشتی نوح بودند را نجات دادیم و سایر افراد ظالم و لجوج و منکر رسالت را نابود کردیم تا درس و عبرت باشد برای دیگران و آیندگان

   *** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***

توضیح آیۀ ۱: در بیان معنای «الم» و سایر حروف مقطعه، مفسرین به چند شیوه اظهارنظر کرده‌اند. ازجمله گفته اند: این حروف و کلمات رمز بین خدا و رسول‌اند و بعضی گفته‌اند «الف» یعنی الله، «لام» جبرئیل و «میم» محمد (ص) است در توجیه دیگر آمده است یعنی قرآن کریم با این حروف نوشته شده است.

توضیح آیات ۲ و ۳: این دو آیه در خصوص آزمایش و امتحان انسان‌اند و مخاطب اصلی این دو آیه انسان‌های مؤمن هستند و به‌صورت صریح و روشن می‌فرمایند: تنها گفتن شهادتین و اعلام اینکه من مسلمان هستم کافی نیست. باید درراه دین امتحان خود را پس بدهید تا روشن شود حدود مقاومت و دین‌داری شما.

توضیح آیات ۴ تا ۷: پیام این چهار آیه ۴ نکتۀ مهم است.

۱-کافران و گناهکاران تصور نکنند خداوند بر اعمال آن‌ها بی­آگاه است و بر آن‌ها تسلط ندارد.

۲-هرکس طالب رضایت خداوند در قیامت است، صلاح او این است در دنیا اعمال نیک پیشه کند.

۳-خداوند نیازی به اعمال نیک مردم ندارد ولی به انجام آن‌ها خوشحال است و هر عملی را که انسان انجام می‌دهد نتیجه‌اش عاید اوست.

۴-خداوند متعال کسانی را که عمل صالح انجام می‌دهند در ردیف نیکوکاران قلمداد خواهد کرد و به‌واسطۀ اعمال صالحشان گناهان آنها محو خواهد شد.

توضیح آیات ۸ و ۹: در این دو آیه به اولاد آدم و فرزندان بنی‌آدم توصیۀ اکید شده است به والدین خود احترام کنند و آنان را اطاعت نمایند مگر در شرک و کفر و گناه.

توضیح آیات 10 تا ۱۳: در این چهار آیه افراد ضعیف الأیمان و افراد مذبذب معرفی شده است و به اهل ایمان تذکر داده‌شده که از کافران اطاعت نکنند و تسلیم شعارهای آنان نشوند.

توضیح آیات 14 و 15: در این دو آیه به مختصری از حیات حضرت نوح اشاره‌شده است که این بزرگوار ۹۵۰ سال مشغول دعوت و ارشاد بود. مع‌هذا قومش غیر از چند نفر قلیل، بقیه در مقابل دعوت و رسالت وی ایستادند. درنهایت محکوم به هلاک و نابودی به‌وسیلۀ طوفان شده و تنها حضرت نوح (ع) و افراد کمی نجات یافتند.

نتیجۀ کلی درس:

این دنیا منزلگاه محنت و زحمت و امتحان و آزمایش است. ما مسلمانان باید به این نکته توجه داشته باشیم اگر در مقابل هر نوع ابتلا و مصیبت و زحمت دنیا صبر و استقامت داشته باشیم در دنیا سربلند و در آخرت اهل نجات و فلاح خواهیم بود. ان شاء الله

 ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ

وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين

این مطلب را به اشتراک بگذارید

نوشتن دیدگاه

نام

تصویر امنیتی جدید